Mobil Logo
Acil Yardım ve Afet Yönetimi bölümü banner

Acil Yardım ve Afet Yönetimi Genel Bilgileri

Güncelleme: 14.09.2025

Acil Yardım ve Afet Yönetimi Hakkında

Acil Yardım ve Afet Yönetimi, deprem, sel gibi tüm afet ve acil durumlar öncesinde, sırasında ve sonrasında yapılması gereken faaliyetleri planlayan, yöneten ve koordine eden profesyoneller yetiştiren 4 yıllık bir lisans programıdır. Sağlık Bilimleri Fakülteleri bünyesindeki bu bölüme giriş, YKS'de elde edilen Sayısal (SAY) puan türüyle yapılır ve bazı üniversiteler özel sağlık koşulları arayabilir. 2 yıllık Paramedik programından farklı olarak bu bölüm, tek bir hastaya tıbbi müdahaleden çok, bir deprem gibi büyük bir olayın tüm operasyonunu yönetmeye odaklanır. Eğitim, sağlık, yönetim, lojistik ve sosyal bilimleri birleştirerek kriz masasını yönetecek, farklı ekiplerin koordinasyonunu sağlayacak "olay yeri yöneticileri" yetiştirmeyi hedefler.
Acil Yardım ve Afet Yönetimi

Acil Yardım ve Afet Yönetimi Avantajları

  • Toplumun en zor anında insanlara yardım ederek hayat kurtarmak.
  • Bu bölüm, kriz anında liderlik etme, stratejik planlama yapma ve karmaşık operasyonları yönetme gibi çok değerli ve her alanda geçerli yetkinlikler geliştirir.
  • Kariyer, masa başı rutininden uzak, sürekli aktif, dinamik ve saha odaklı bir yapıya sahiptir.
  • Özellikle kamu sektöründe (AFAD, İtfaiye) istihdam edildiğinde, yüksek iş güvencesi ve tatmin edici sosyal haklar sunulur.
  • Hem ulusal hem de uluslararası insani yardım kuruluşlarında çalışma ve küresel bir etki yaratma potansiyeli mevcuttur.

Acil Yardım ve Afet Yönetimi Dezavantajları

  • İş ortamı, özellikle afet anlarında, aşırı derecede yüksek bir stres seviyesi içerir ve psikolojik olarak son derece yıpratıcı olabilir.
  • Afet, kaza ve insan trajedilerinin sonuçlarına sürekli tanıklık etmek, uzun vadede ağır bir duygusal yüktür.
  • Enkaz altında veya tehlikeli bölgelerde çalışmayı gerektirdiği için fiziksel olarak tehlikeli olabilir.
  • Afet anlarında, 7/24 esasına göre, uzun, düzensiz ve yorucu saatlerle çalışmak bir zorunluluktur.
  • Büyük operasyonlarda, farklı kurumlar arasındaki bürokratik zorluklar ve koordinasyon sorunları, işi daha da stresli hale getirebilir.

Acil Yardım ve Afet Yönetimi Kimlere Uygun?

Bu alan, en zorlu anlarda liderlik edebilecek, kriz anında mutlak bir soğukkanlılıkla stratejik kararlar alabilen, planlama ve organizasyon becerileri çok güçlü, fiziksel ve zihinsel olarak dayanıklı, topluma hizmet etme motivasyonu yüksek ve takım çalışmasına yatkın bir karakter yapısı gerektirir.

Adayın, en kaotik ve panik anında bile soğukkanlılığını koruyarak bir ekibi yönetebilme ve doğru kararlar alabilmesi gerekir.

Karmaşık bir kurtarma veya yardım operasyonunun tüm adımlarını (lojistik, personel, ekipman) önceden planlayabilmek ve koordine edebilmek için güçlü bir organizasyon yeteneği şarttır.

Zorlu saha koşullarında, uykusuz ve yorgun bir şekilde uzun saatler boyunca çalışabilmek için yüksek bir fiziksel ve zihinsel dayanıklılık çok önemlidir.

Bir olay yerini saniyeler içinde analiz edip, eldeki kısıtlı kaynaklarla en etkili müdahaleyi planlayabilmek için pratik bir zihin yapısı aranır.

İtfaiye, sağlık ekipleri, güvenlik güçleri ve gönüllüler gibi birçok farklı birimle uyum içinde çalışabilmek için mükemmel bir iletişim ve takım çalışması becerisi önemlidir.

Tehlikeli olabilecek ortamlara girmekten ve zorlu manzaralarla yüzleşmekten çekinmeyen, yüksek bir cesaret ve yardım etme motivasyonuna sahip olmak gerekir.

Acil Yardım ve Afet Yönetimi Bölümü Kariyer Olanakları

Mezunlar, 'Acil Yardım ve Afet Yönetimi Uzmanı' olarak afet yönetim döngüsünün her aşamasında görev alırlar. Birincil ve en büyük istihdam alanı, KPSS puanıyla atama yapan Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'dır (AFAD). Belediyelerin itfaiye ve afet koordinasyon birimleri, Sağlık Bakanlığı ve Kızılay da önemli kariyer alanlarıdır.

AFAD Uzmanı / Yöneticisi

AFAD il müdürlüklerinde, afet öncesi risk azaltma ve planlama, afet anında arama-kurtarma ve koordinasyon, afet sonrası ise iyileştirme çalışmalarını yönetir.

Belediye İtfaiye / Afet Koordinasyon Merkezi Yöneticisi

Belediyelerin itfaiye teşkilatlarında yönetici olarak veya AKOM gibi kriz merkezlerinde, kentsel afetlere yönelik operasyonları ve planlamaları yönetir.

Kızılay Afet Operasyon Yöneticisi

Kızılay'ın afet müdahale ve insani yardım operasyonlarında, beslenme, barınma ve lojistik gibi süreçlerin planlanmasını ve saha yönetimini yapar.

Sağlık Bakanlığı Afet ve Acil Durum Birimi Uzmanı

İl Sağlık Müdürlükleri bünyesinde veya UMKE koordinasyonunda, afetlerde sağlık hizmetlerinin planlanması ve yönetilmesi görevini üstlenir.

Endüstriyel Tesis Acil Durum / Afet Yöneticisi

Büyük fabrikalar, limanlar, havalimanları gibi riskli özel sektör tesislerinde, kuruma özel acil durum ve afet planlarını hazırlar ve ekipleri yönetir.

Uluslararası İnsani Yardım Kuruluşu Saha Koordinatörü

Birleşmiş Milletler'e veya uluslararası STK'lara bağlı olarak, dünyanın farklı bölgelerindeki afetlerde veya insani krizlerde yardım operasyonlarını yönetir.

Acil Yardım ve Afet Yönetimi Dersleri

Bölüm müfredatı, sağlık, yönetim, lojistik ve sosyal bilimleri birleştiren çok disiplinli bir yapıya sahiptir. Eğitimin omurgasını, afetlerin öncesi, sırası ve sonrasına yönelik planlama, risk yönetimi ve operasyonel komuta-kontrol sistemlerini öğreten temel dersler ile pratik tatbikatlar oluşturur.

Afet ve Acil Durum Planlaması

Bir şehir veya kurum için, potansiyel afet senaryolarına (deprem, sel vb.) karşı, müdahale ve iyileştirme adımlarını içeren kapsamlı planların nasıl hazırlanacağını öğretir.

Risk Yönetimi ve Zarar Azaltma

Afetlerin neden olabileceği can ve mal kayıplarını en aza indirmek için, afetler olmadan önce yapılması gereken risk analizi ve önleyici faaliyetleri (yapısal güçlendirme vb.) inceler.

Afet Lojistiği

Bir afet sonrası, binlerce insana ulaştırılacak olan gıda, su, çadır, battaniye gibi insani yardım malzemelerinin depolanması, taşınması ve dağıtımının nasıl organize edileceğini öğretir.

Temel Arama ve Kurtarma

Enkaz altında veya zorlu doğa koşullarında mahsur kalmış kazazedelere ulaşma, onları güvenli bir şekilde çıkarma ve taşıma tekniklerine dair temel bilgileri ve uygulamaları kapsar.

Yangın ve Yangın Güvenliği

Büyük endüstriyel veya orman yangınları gibi afet boyutundaki yangınlara müdahale stratejilerini, komuta-kontrol sistemlerini ve temel güvenlik prensiplerini inceler.

Tehlikeli Maddeler ve KBRN

Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer (KBRN) maddelerin sızıntı veya saldırılarına karşı korunma, arındırma (dekontaminasyon) ve müdahale yöntemlerini öğretir.

Afet Psikolojisi

Afetzedelerin ve kurtarma personelinin yaşayabileceği psikolojik travmaları (travma sonrası stres bozukluğu vb.) ve onlara yönelik psikososyal destek yaklaşımlarını inceler.

Epidemiyoloji ve Salgın Yönetimi

Afetler sonrası ortaya çıkabilecek salgın hastalıkların yayılmasını önleme, karantina ve halk sağlığı önlemlerinin nasıl planlanacağını ve yönetileceğini öğretir.