Aktüerya Bilimleri Genel Bilgileri
Aktüerya Bilimleri Hakkında
Aktüerya Bilimleri Avantajları
- Bu meslek, gerektirdiği ileri düzey uzmanlık nedeniyle, dünya genelinde en yüksek maaş potansiyeline sahip alanlardan biridir.
- Niş bir uzmanlık alanı olması ve yasal olarak yetkilendirilmiş bir unvan sağlaması, sınavları geçen profesyoneller için çok yüksek bir iş güvencesi yaratır.
- Mezunlar, hem sigortacılık ve emeklilik gibi özel sektör kollarında hem de Sosyal Güvenlik Kurumu gibi önemli kamu kurumlarında net kariyer yollarına sahiptir.
- Finans ve sigorta sektörlerinin en stratejik kararlarında (fiyatlandırma, risk yönetimi vb.) doğrudan rol alarak, kuruma yüksek bir katma değer sağlanır.
Aktüerya Bilimleri Dezavantajları
- Mesleki unvanı alabilmek için, mezuniyet sonrası girilmesi gereken ve birkaç aşamadan oluşan aktüerlik sınavları aşırı derecede zordur.
- Yapılan bir hesaplama hatasının bir sigorta veya emeklilik şirketini milyarlarca lira zarara uğratabilmesi, mesleğe ağır bir stres ve sorumluluk yükler.
- İş piyasası, diğer mühendislik veya işletme alanlarına göre daha dardır ve büyük ölçüde sigortacılık, emeklilik ve finans sektörleri ile sınırlıdır.
- Kariyer hayatı, büyük oranda ofis ortamında, bilgisayar başında yoğun bir şekilde modelleme, analiz ve raporlama yaparak geçer.
Aktüerya Bilimleri Kimlere Uygun?
Bu alan; matematiğe, istatistiğe ve olasılık teorisine hakim, soyut düşünebilen, karmaşık problemleri matematiksel modellere dökmekten keyif alan, son derece disiplinli, sabırlı ve azimli kişiler için idealdir.
Bu bölümün mutlak ön koşulu, adayın matematik ve istatistiğe karşı sadece bir ilgi değil, tutku düzeyinde bir başarı göstermesidir.
Karmaşık olasılık modellerini anlayabilme ve bunları finansal senaryolara uygulayabilme yeteneği, soyut ve analitik bir zihin yapısı gerektirir.
Gerçek hayattaki bir risk problemini, soyut bir matematiksel modele dönüştürebilme becerisi bu mesleğin temelini oluşturur.
Finansal piyasalara, sigortacılık ürünlerine ve risk olgusuna karşı doğal bir merak ve bu alandaki gelişmeleri takip etme isteği önemlidir.
Mezuniyet sonrası girilecek olan zorlu mesleki sınavlara yıllarca hazırlanmayı göze alacak bir disiplin ve azim sahibi olmak gerekir.
Yapılan hesaplamaların hassasiyeti nedeniyle, en küçük bir detayı bile atlamayan, son derece titiz bir çalışma ahlakı bu meslekte şarttır.
Aktüerya Bilimleri Bölümü Kariyer Olanakları
Aktüerya mezunlarının kariyer yolu, yasal olarak aktüer unvanını alabilmek için geçilmesi zorunlu olan mesleki sınavlar etrafında şekillenir. Birincil ve en büyük istihdam alanı, sigorta ve reasürans şirketlerinin aktüerya departmanlarıdır. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve büyük denetim firmalarının aktüeryal danışmanlık birimleri de diğer önemli kariyer alanlarıdır.
Sigorta Şirketi Aktüeri
Hayat, sağlık veya elementer (kasko, yangın vb.) sigorta ürünlerinin fiyatlandırmasını (prim hesaplaması), risk analizini ve şirketin gelecekteki hasar ödemeleri için ayırması gereken rezervleri hesaplar.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Aktüeri
Ülkenin emeklilik ve genel sağlık sigortası sisteminin uzun vadeli finansal dengesini (gelir-gider projeksiyonları) analiz ederek, sistemin sürdürülebilirliği üzerine raporlar hazırlar.
Aktüeryal Danışman
Özellikle 'Büyük Dörtlü' (Deloitte, PwC, EY, KPMG) gibi denetim ve danışmanlık firmalarında, sigorta şirketlerine veya diğer kurumlara aktüeryal konularda dışarıdan danışmanlık hizmeti verir.
Risk Yönetimi Uzmanı / Kantitatif Analist
Bankaların veya büyük finansal kurumların risk yönetimi departmanlarında, piyasa, kredi ve operasyonel riskleri istatistiksel modellerle ölçer.
Emeklilik Fonu Yöneticisi
Bireysel Emeklilik Şirketleri'nde (BES) veya büyük şirketlerin kendi çalışanları için kurduğu emeklilik fonlarında, fonun uzun vadeli yükümlülüklerini ve yatırım stratejilerini planlar.
Reasürans Aktüeri
Reasürans şirketlerinde, sigorta şirketlerinden devralınan büyük ve katastrofik risklerin (deprem, sel vb.) fiyatlandırılması ve modellenmesi üzerine çalışır.
Aktüerya Bilimleri Dersleri
Aktüerya Bilimleri müfredatı, ileri düzey matematik, olasılık teorisi, istatistik ve finansın oldukça yoğun ve kantitatif bir birleşimidir. Eğitimin omurgasını, riski fiyatlandırmak ve gelecekteki finansal yükümlülükleri hesaplamak için gerekli olan matematiksel ve istatistiksel modelleri öğreten dersler oluşturur.
Olasılık Teorisi ve İstatistik
Mesleğin temelini oluşturur. Belirsiz olayların gerçekleşme ihtimallerini hesaplamayı, istatistiksel dağılımları ve veri analizini derinlemesine öğretir.
Finansal Matematik
Paranın zaman değerini, faiz teorilerini, anüiteleri (dönemsel ödemeler) ve bugünkü değer hesaplamalarını öğreterek, tüm finansal modellemenin temelini atar.
Aktüerya Matematiği (Hayat Sigortası)
Yaşam tabloları (mortalite tabloları) kullanarak, hayat sigortası ve emeklilik planlarının primlerinin ve rezervlerinin nasıl hesaplandığını öğreten temel uzmanlık dersidir.
Risk Teorisi ve Hasar Modelleri
Özellikle hayat dışı sigortalarda (kasko, trafik vb.), gelecekteki hasar taleplerinin sıklığını ve büyüklüğünü istatistiksel modellerle tahmin etme yöntemlerini inceler.
Stokastik Süreçler
Zaman içinde rassal olarak değişen süreçlerin (örneğin hisse senedi fiyatları) matematiksel olarak nasıl modelleneceğini öğreten ileri düzey bir derstir.
Emeklilik Sistemleri ve Sosyal Güvenlik
Bireysel ve kurumsal emeklilik sistemlerinin (BES dahil) ve devletin sosyal güvenlik sisteminin (SGK) aktüeryal dengesini ve finansal yapısını analiz eder.