Mobil Logo
Atık Yönetimi bölümü banner

Atık Yönetimi Genel Bilgileri

Güncelleme: 08.09.2025

Atık Yönetimi Hakkında

Atık Yönetimi, evsel, endüstriyel ve tehlikeli atıkların toplanması, ayrıştırılması, geri dönüştürülmesi ve bertaraf edilmesi gibi tüm süreçleri yöneten teknikerler yetiştiren 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Bu bölüme giriş, YKS'de elde edilen Temel Yeterlilik Testi (TYT) puan türüyle yapılır. Çevre Mühendisliğinden farklı olarak bu program, tesis tasarımından çok, atık toplama operasyonlarının yönetimi ve geri dönüşüm tesislerinin işletilmesi gibi saha uygulamalarına odaklanır. Eğitim, atığı bir sorun değil, bir kaynak olarak gören "Sıfır Atık" felsefesine hakim, donanımlı saha teknisyenleri yetiştirmeyi amaçlar.
Atık Yönetimi

Atık Yönetimi Avantajları

  • Çevre kirliliğiyle mücadele ederek ve kaynakları koruyarak topluma ve doğaya doğrudan pozitif bir katkı sağlamak, mesleğe anlam katar.
  • Hem belediyeler gibi kamu kurumlarında hem de özel geri dönüşüm ve atık yönetimi firmalarında geniş ve çeşitli istihdam olanakları mevcuttur.
  • Çevre Mühendisliği gibi 4 yıllık lisans programlarına DGS ile geçiş için çok sağlam bir pratik altyapı oluşturur.
  • Sorun çözmeye dayalı, hem saha hem de ofis çalışmasını birleştiren, dinamik bir iş yapısına sahiptir.

Atık Yönetimi Dezavantajları

  • Çalışma ortamı, zaman zaman atık tesisleri, çöp depolama sahaları gibi fiziksel olarak zorlayıcı ve hoş olmayan kokulara sahip yerler olabilir.
  • Özellikle tehlikeli ve tıbbi atıklarla çalışmak, mesleğin doğası gereği belirli sağlık riskleri barındırır ve katı güvenlik önlemleri gerektirir.
  • Kariyerde üst düzey politika geliştirme veya mühendislik tasarımı gibi roller için genellikle 4 yıllık lisans diplomasına ihtiyaç duyulur.
  • İşin büyük bir kısmı, katı yasal prosedürlere, yönetmeliklere ve raporlama süreçlerine sıkı sıkıya bağlıdır.

Atık Yönetimi Kimlere Uygun?

Bu bölüm; çevreye ve sürdürülebilirliğe karşı yüksek bir duyarlılığa sahip, süreç yönetimi ve organizasyon becerileri gelişmiş, kurallara ve prosedürlere uyum sağlayabilen, hem saha hem de ofis çalışmasına yatkın, sorumluluk sahibi ve problem çözücü bir karaktere hitap eder.

Adayın, çevre sorunlarına ve sürdürülebilirlik konularına karşı yüksek bir duyarlılığa ve çözümün bir parçası olma isteğine sahip olması gerekir.

Bir atık toplama operasyonunu veya bir geri dönüşüm tesisinin işleyişini planlayabilmek için süreç yönetimi ve organizasyon becerileri önemlidir.

Atık yönetimi katı yasal prosedürlere tabi olduğu için, kurallara ve yönetmeliklere harfiyen uyma disiplini bu meslek için kritiktir.

Bir atık tesisinde ortaya çıkan beklenmedik bir operasyonel soruna veya bir mevzuat değişikliğine hızlıca çözüm üretebilme becerisi aranır.

Bu meslek, hem atık sahasında denetim yapmayı hem de ofiste raporlama ve planlama yapmayı gerektiren çok yönlü bir çalışma disiplinine hitap eder.

Fiziksel olarak zorlayıcı olabilecek saha koşullarına ve farklı çalışma ortamlarına (fabrika, tesis, ofis) uyum sağlayabilmek gerekir.

Atık Yönetimi Bölümü Kariyer Olanakları

Atık Yönetimi Teknikerleri, atık üreten veya atık yönetimi hizmeti sunan tüm kamu ve özel sektör kuruluşlarında görev alırlar. Belediyelerin Çevre Koruma ve Temizlik İşleri müdürlükleri ile özel atık yönetimi ve geri dönüşüm şirketleri en büyük istihdam alanlarıdır. Ayrıca, büyük sanayi tesislerinin 'Atık Yönetim Sorumlusu' rolü de önemli bir kariyer yoludur.

Belediye Çevre Koruma / Temizlik İşleri Teknikeri

Belediyelerin ilgili müdürlüklerinde, atık toplama operasyonlarını yönetir, ayrıştırma tesislerini denetler ve sıfır atık projelerini yürütür.

Atık Yönetim Tesisi Sorumlusu

Özel sektöre ait katı atık depolama, kompostlaştırma veya atıktan enerji üretme tesislerinin günlük operasyonel işleyişini yönetir.

Geri Dönüşüm Tesisi Sorumlusu

Ambalaj atıklarını (plastik, kağıt, metal, cam) toplayan, ayrıştıran ve geri dönüşüme hazırlayan tesislerde operasyon veya kalite sorumlusu olarak çalışır.

Endüstriyel Tesis Atık Yönetim Sorumlusu

Büyük fabrikaların veya organize sanayi bölgelerinin, üretim sonucu ortaya çıkan tehlikeli ve tehlikesiz atıklarının yasalara uygun şekilde yönetimini sağlar.

Tıbbi Atık Sorumlusu

Hastanelerde, enfeksiyon riski taşıyan tıbbi atıkların (iğne, kanlı materyal vb.) özel prosedürlere göre toplanması, depolanması ve bertaraf süreçlerini yönetir.

Sıfır Atık Danışmanı

Çevre danışmanlık firmalarında, kurumlara 'Sıfır Atık Belgesi' almaları için gerekli olan yönetim sistemini kurma konusunda danışmanlık verir.

Atık Yönetimi Dersleri

Atık Yönetimi müfredatı, oldukça pratik ve uygulamaya odaklıdır. Eğitim, temel çevre bilimi ve mevzuat bilgisi üzerine, farklı atık türlerinin (katı, tehlikeli, tıbbi) yönetim teknolojilerini ve geri dönüşüm süreçlerini öğreten derslerle şekillenir. Zorunlu stajlar, eğitimin kritik bir parçasıdır.

Katı Atık Yönetimi

Evsel ve endüstriyel katı atıkların (çöp) kaynakta azaltılması, toplanması, taşınması ve düzenli depolama, yakma gibi bertaraf yöntemlerini inceler.

Geri Dönüşüm Teknolojileri

Plastik, kağıt, metal, cam gibi değerli ambalaj atıklarının, toplandıktan sonra hangi fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirilerek yeniden ham maddeye dönüştürüldüğünü öğretir.

Tehlikeli Atık Yönetimi

Endüstriyel tesislerden çıkan, yanıcı, patlayıcı veya toksik özellikler taşıyan tehlikeli atıkların, insan sağlığına ve çevreye zarar vermeden nasıl yönetileceğini ve bertaraf edileceğini kapsar.

Tıbbi Atık Yönetimi

Hastanelerden çıkan, enfeksiyon riski taşıyan atıkların özel yönetmelikler çerçevesinde nasıl toplanacağını, taşınacağını ve sterilize edilerek bertaraf edileceğini öğretir.

Sıfır Atık Yönetimi

Atıkların oluşumunu en aza indirmeyi, oluşan atıkları ise geri dönüşümle ekonomiye yeniden kazandırmayı hedefleyen 'Sıfır Atık' felsefesini ve uygulama adımlarını inceler.

Çevre Mevzuatı

Atık yönetimi faaliyetlerini düzenleyen ulusal kanunları, yönetmelikleri ve yasal sınır değerleri öğreterek, mesleğin hukuki çerçevesini çizer.

Atıksu Arıtma Teknolojilerine Giriş

Evsel ve endüstriyel atıksuların arıtılmasında kullanılan temel fiziksel, kimyasal ve biyolojik arıtma ünitelerini ve proseslerini tanıtır.

İş Sağlığı ve Güvenliği

Atık tesislerinde ve saha çalışmalarında karşılaşılabilecek kimyasal, biyolojik ve fiziksel tehlikelere karşı alınması gereken koruyucu önlemleri kapsar.