Mobil Logo
Bilgi ve Belge Yönetimi bölümü banner

Bilgi ve Belge Yönetimi Genel Bilgileri

Güncelleme: 31.08.2025

Bilgi ve Belge Yönetimi Hakkında

Bilgi ve Belge Yönetimi, bir kurumun veya toplumun hafızasını oluşturan her türlü bilgi kaynağının (kitap, arşiv belgesi, dijital dosya vb.) bilimsel yöntemlerle yönetilmesi disiplinidir. Edebiyat Fakülteleri bünyesindeki bu 4 yıllık lisans programına giriş, Eşit Ağırlık (EA) puan türüyle yapılır. Bu bölüm, geleneksel kütüphanecilik ve arşivcilik rollerini dijital çağın ihtiyaçlarıyla birleştirir. Eğitim, fiziksel arşivlerin düzenlenmesinden, Elektronik Belge Yönetim Sistemlerinin (EBYS) kurulmasına ve dijital kütüphanelerin bilgi mimarisinin tasarlanmasına kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Amacı, bilginin mimarı, organizatörü ve koruyucusu olacak nitelikli profesyoneller yetiştirmektir.
Bilgi ve Belge Yönetimi

Bilgi ve Belge Yönetimi Avantajları

  • Bilgiyi organize etmeyi ve araştırmayı sevenler için son derece tatmin edici ve anlamlı bir kariyer sunması.
  • Her kurumun temel bir ihtiyacı olan bilgi yönetimi üzerine uzmanlaşarak istikrarlı ve güvenceli kariyer yolları açması.
  • Dijitalleşmenin artmasıyla birlikte, dijital arşivleme ve veri yönetimi gibi alanlarda önemi giderek artan bir meslek olması.
  • Toplumun kültürel ve kurumsal hafızasının korunmasına ve gelecek nesillere aktarılmasına hizmet etme misyonu.
  • Kütüphane, arşiv, müze ve özel şirketler gibi çok çeşitli ve farklı atmosferlere sahip kurumlarda çalışma imkanı.

Bilgi ve Belge Yönetimi Dezavantajları

  • İşin doğası gereği büyük oranda rutin, prosedürel ve kurallara sıkı sıkıya bağlı çalışmayı gerektirmesi.
  • Kamuya atanmak için rekabetçi KPSS sınavlarında başarılı olma zorunluluğunun bulunması.
  • Özel sektördeki maaşların, finans veya pazarlama gibi diğer işletme alanlarına göre genellikle daha mütevazı kalması.
  • Genellikle kurum içinde "destek birimi" olarak görülen, çok göz önünde olmayan bir rol olması.
  • Teknolojinin hızla değişmesi nedeniyle dijital sistemler ve yazılımlar konusunda sürekli kendini güncelleme gerekliliği.

Bilgi ve Belge Yönetimi Kimlere Uygun?

Bu bölüm; bilgiyi düzenlemekten, sınıflandırmaktan ve insanlara aradıkları bilgiye ulaşmaları için yardım etmekten keyif alan, son derece sistemli, sabırlı ve titiz adaylar için idealdir.

Kaosu düzene sokmaktan ve her türlü bilgiyi sistematik bir şekilde sınıflandırmaktan keyif alanlar.

Detaylara aşırı dikkat eden, metodik ve kurallara uygun çalışmaya yatkın, titiz bireyler.

İnsanların bilgi ihtiyaçlarını anlama ve onlara doğru kaynakları sunma konusunda güçlü bir hizmet odaklı yaklaşıma sahip olanlar.

Araştırma yapmayı seven ve bilgiyi herkes için erişilebilir ve anlaşılır kılma motivasyonu olanlar.

Hem eski el yazmaları gibi tarihi belgelere hem de modern veritabanı teknolojilerine eşit düzeyde ilgi duyanlar.

Kurumların hassas ve özel bilgilerini yönetebilecek yüksek sorumluluk bilincine ve meslek etiğine sahip kişiler.

Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Kariyer Olanakları

Mezunlar, bilginin sistematik olarak yönetildiği kütüphanelerden devlet arşivlerine, büyük şirketlerin doküman kontrol departmanlarından yazılım firmalarına kadar geniş bir yelpazede görev alırlar.

Kütüphaneci

Üniversite, halk veya özel araştırma kütüphanelerinde koleksiyon geliştirme, kataloglama ve kullanıcı hizmetleri sunar.

Arşivci

Devlet veya özel kurum arşivlerinde tarihi ve idari belgelerin düzenlenmesi, korunması ve erişime sunulmasından sorumludur.

Doküman Kontrol Uzmanı

Özellikle kurumsal şirketlerde kalite yönetim sistemleri veya projeler kapsamındaki belgelerin akışını ve güncelliğini yönetir.

Bilgi Yönetimi Uzmanı

Bir kurumun tüm bilgi varlıklarını analiz eder, bilgi politikalarını oluşturur ve verimliliği artıracak sistemler kurar.

EBYS / Yazılım Uzmanı

Elektronik Belge Yönetim Sistemi yazılımları üreten firmalarda iş analisti, ürün uzmanı veya eğitmen olarak çalışır.

Dijitalleştirme Uzmanı

Fiziksel arşiv ve kütüphane materyallerini tarama ve indeksleme yoluyla dijital ortama aktarma projelerini yönetir.

Müze Dokümantasyon Sorumlusu

Müzelerdeki eserlerin envanter kayıtlarının tutulması, belgelenmesi ve dijital veritabanlarının yönetilmesi görevini üstlenir.

Bilgi ve Belge Yönetimi Dersleri

Bölümün ders programı, geleneksel kütüphanecilik ve arşivcilik bilimini, modern bilgi teknolojileri, veritabanı yönetimi ve dijital koruma gibi güncel konularla birleştiren disiplinlerarası bir yapıya sahiptir.

Bilgi Kaynakları ve Hizmetleri

Basılı ve elektronik bilgi kaynaklarını tanıma ve kullanıcıların bilgi ihtiyaçlarına yönelik hizmet sunma yöntemlerini öğretir.

Kataloglama ve Sınıflandırma

Bilgi kaynaklarını uluslararası standartlara (MARC, Dewey vb.) göre tanımlama ve düzenleme tekniklerini öğretir.

Arşiv Yönetimi

Kurumsal ve tarihi arşivlerin oluşturulması, belgelerin ayıklanması, korunması ve kullanıma sunulması süreçlerini kapsar.

Elektronik Belge Yönetim Sistemleri (EBYS)

Kurumlarda kullanılan belge yönetim yazılımlarının seçimi, kurulumu ve yönetimi hakkında yetkinlik kazandırır.

Veritabanı Yönetim Sistemleri

Bilginin dijital ortamda yapılandırılması, depolanması ve SQL gibi dillerle sorgulanması üzerine odaklanır.

Dijital Arşivleme ve Koruma

Dijital olarak doğmuş veya sonradan dijitalleştirilmiş belgelerin uzun süreli saklanması ve bozulmadan korunması yöntemlerini inceler.

Bilgi Mevzuatı ve Etiği

Telif hakları, kişisel verilerin korunması (KVKK), bilgi edinme hakkı gibi yasal ve etik konuları ele alır.

Osmanlı Paleografyası

Özellikle devlet arşivlerinde çalışacak uzmanlar için, Osmanlıca el yazması belgeleri okuma ve anlama becerisi kazandırır.