Çevre Koruma ve Kontrol Genel Bilgileri

Çevre Koruma ve Kontrol (Ön Lisans) Bölümü Nedir?

Çevre Koruma ve Kontrol, sanayi tesislerinin, şehirlerin ve diğer insan faaliyetlerinin neden olduğu hava, su ve toprak kirliliğinin önlenmesi, kontrol edilmesi, ölçülmesi ve ortaya çıkan atıkların yönetilmesi üzerine odaklanan, uygulama ağırlıklı teknik bir programdır. Bu 2 yıllık bir ön lisans programı, mezunlarına hem sahada denetim ve ölçüm yapacak hem de bu süreçlerin yasal mevzuatını takip edecek "Çevre Koruma ve Kontrol Teknikeri" veya kısaca "Çevre Teknikeri" olma yetkinliği kazandırır.

Bu bölümü, "Çevre Mühendisliği"nden ayıran temel fark şudur:

• Bir Çevre Mühendisi, bir arıtma tesisini veya bir atık yönetim sistemini tasarlarken,
• Bir Çevre Koruma ve Kontrol Teknikeri, o tesisin günlük operasyonunu yürütür, deşarj noktalarından numune alır, bacalardan çıkan emisyonları ölçer ve tüm bu süreçlerin yasal limitlere uygunluğunu denetler.

Onlar, doğa ile sanayinin arasındaki "denge bekçileri ve saha denetçileridir". 🌍

Çevre Koruma ve Kontrol Bölümü Dersleri

Bu bölüme öğrenci kabulü, YKS'nin sadece birinci oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) puan türüyle yapılır. Eğitim, doğrudan çevre yönetimi ve denetimi için gerekli olan pratik ve yasal bilgilere odaklanır.

1. Temel Bilimler Dersleri:
   • Ekoloji ve Çevre Bilimi
   • Genel Kimya
   • Mikrobiyoloji
   • Hidroloji
2. Mesleki ve Teknik Dersler (Bölümün Kalbi):
   • Çevre Kirliliği ve Kontrolü (Hava, Su, Toprak)
   • Katı Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm
   • Su ve Atık Su Arıtma Teknolojileri
   • Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Esasları
3. Mevzuat ve Yönetim Dersleri:
   • Çevre Hukuku ve Mevzuatı
   • Kalite Yönetim Sistemleri (ISO 14001)
   • İş Sağlığı ve Güvenliği

Eğitimin önemli bir parçası, öğrencilerin su ve atık su analizi yaptığı, kirlilik ölçüm cihazlarını kullandığı laboratuvar uygulamaları ile fabrikalar, belediyeler veya çevre danışmanlık firmalarında yapılan zorunlu stajdır.

Bölüm Kimler İçin Uygundur?

Bu bölüm, çevreye duyarlı, sorumluluk sahibi, kuralcı ve hem saha hem de laboratuvar çalışmasına yatkın adaylar için idealdir:

1. Çevreye, Doğaya ve Sürdürülebilirliğe Karşı Yüksek Duyarlılık ve Sorumluluk Bilinci.
2. Hem Saha/Arazi Hem de Laboratuvar/Ofis Çalışmasına Yatkınlık.
3. Dikkat, Titizlik ve Metodik Çalışma Alışkanlığı: Ölçüm ve numune alma işlemleri hassasiyet gerektirir.
4. Analitik Düşünme ve Problem Çözme Becerisi.
5. Mevzuat Okuma ve Yorumlama Yeteneği.

Mezunları (Çevre Teknikerleri) Ne İş Yapar? Kariyer Alanları

Mezunlar, çevreyle ilgili yasal yükümlülükleri olan tüm kamu ve özel sektör kurumlarında görev alırlar.

Başlıca Kariyer Alanları:

• Sanayi Tesisleri ve Fabrikalar: En büyük istihdam alanlarından biridir. Özellikle çevreye etkisi olan tüm orta ve büyük ölçekli fabrikaların Çevre veya Kalite Departmanlarında "Çevre Sorumlusu/Teknikeri" olarak çalışırlar. Görevleri; fabrikanın atık yönetimini organize etmek, emisyon ölçümlerini takip etmek ve yasal bildirimleri yapmaktır.
• Çevre Danışmanlık Firmaları: Fabrikalara ve projelere dışarıdan çevre danışmanlığı hizmeti sunan, onlar adına yasal süreçleri yürüten ve raporları (ÇED raporu vb.) hazırlayan firmalarda.
• Belediyeler: Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüklerinde, bölgelerindeki sanayi tesislerini, iş yerlerini denetler, şikayetleri değerlendirir ve atık yönetimi operasyonlarında görev alırlar. (Kamuya atamalar KPSS puanı ile yapılır).
• Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm Tesisleri: Bu tesislerin operasyon ve yönetiminde.
• Arıtma Tesisleri (Su ve Atık Su): Tesislerin işletilmesinde ve laboratuvarlarında.
• Diğer Kamu Kurumları: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın il müdürlükleri, DSİ ve Karayolları gibi kurumların çevre birimleri.

Maaş Durumu: Çevre teknikerliği, teknik bilgi ve yasal sorumluluk gerektiren, aranan bir meslektir. Özellikle sanayi tesislerinde veya danışmanlık firmalarında çalışan bir teknikerin geliri rekabetçidir.

Bölümün Avantajları ve Dezavantajları

1. Avantajları ✅
   • Çevre bilincinin ve yasal zorunlulukların artmasıyla önemi ve talebi sürekli artan, geleceği olan bir meslek edinme.
   • Çevre kirliliğiyle mücadele ederek ve doğal kaynakları koruyarak topluma ve doğaya doğrudan pozitif katkı sağlama.
   • Hem kamu hem de özel sektörde geniş ve çeşitli istihdam olanaklarına sahip olma.
2. Dezavantajları ❌
   • Çalışma ortamının zaman zaman fabrika, atık tesisi, arıtma tesisi gibi fiziksel olarak zorlayıcı ve hoş olmayan kokulara sahip yerler olabilmesi.
   • Özellikle tehlikeli atıklar gibi konularda çalışmanın getirdiği sağlık riskleri ve bu nedenle katı güvenlik önlemleri gerektirmesi.
   • Kamu sektöründeki kariyerlerin rekabetçi KPSS sınavlarına bağlı olması.
   • Kariyerde, büyük projelerde imza yetkisine sahip olmak veya sistem tasarlamak için mühendislik diplomasının gerekli olması.

İleri Eğitim ve Gelişim (DGS)

2 yıllık eğitimlerini lisans seviyesine taşıyarak kariyerlerinde "Çevre Mühendisi" olmak isteyen mezunlar için Dikey Geçiş Sınavı (DGS) en önemli fırsattır.

• DGS ile Geçilebilen Başlıca Lisans Bölümleri:
  • Çevre Mühendisliği (en doğal ve en popüler geçiş bölümüdür)
  • Biyoloji
  • Biyomühendislik
  • Kimya
  • Kimya Mühendisliği
• Mesleki Belgeler: "Çevre Görevlisi Belgesi", bu alanda çalışabilmek için en önemli mesleki yetkinlik belgelerinden biridir. Ayrıca ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi gibi konularda alınacak sertifikalar da çok değerlidir.