Mobil Logo
Çevre Koruma ve Kontrol bölümü banner

Çevre Koruma ve Kontrol Genel Bilgileri

Güncelleme: 28.09.2025

Çevre Koruma ve Kontrol Hakkında

Çevre Koruma ve Kontrol, sanayi tesislerinin ve şehirlerin neden olduğu hava, su ve toprak kirliliğinin önlenmesi, ölçülmesi ve atıkların yönetilmesi üzerine odaklanan, 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Meslek Yüksekokulları bünyesindeki bu bölüme giriş, YKS'de elde edilen Temel Yeterlilik Testi (TYT) puan türüyle yapılır. Çevre Mühendisliğinden farklı olarak bu bölüm, bir arıtma tesisini tasarlamaktan çok, o tesisin günlük operasyonunu yürüten, deşarj noktalarından numune alan ve yasal limitlere uygunluğu denetleyen teknikerler yetiştirir.
Çevre Koruma ve Kontrol

Çevre Koruma ve Kontrol Avantajları

  • çevre bilincinin ve yasal zorunlulukların artmasıyla, önemi ve talebi artan, bir meslek edinme imkanı.
  • Çevre kirliliğiyle mücadele ederek ve doğal kaynakları koruyarak topluma ve doğaya doğrudan pozitif katkı sağlamak.
  • Bu bölüm, hem kamu kurumlarında hem de özel sektördeki sanayi tesislerinde, geniş ve çeşitli istihdam olanaklarına sahiptir.
  • Çevre Mühendisliği gibi 4 yıllık lisans programlarına DGS ile geçiş yapmak için en sağlam ve en doğal pratik altyapıyı oluşturur.
  • Kariyer, hem ofiste raporlama, hem laboratuvarda analiz hem de sahada denetim gibi çok yönlü görevler içerir.

Çevre Koruma ve Kontrol Dezavantajları

  • Çalışma ortamı, zaman zaman fabrika, atık tesisi veya arıtma tesisi gibi fiziksel olarak zorlayıcı ve hoş olmayan kokulara sahip yerler olabilir.
  • Özellikle tehlikeli atıkların yönetimi gibi konularda çalışmak, belirli sağlık riskleri taşır ve bu nedenle katı güvenlik önlemlerini zorunlu kılar.
  • Kamu sektöründeki kariyerler, birçok farklı bölüm mezununun da girdiği rekabetçi KPSS sınavlarına bağlıdır.
  • Kariyerde, büyük projelerde imza yetkisine sahip olmak veya sıfırdan bir sistem tasarlamak için genellikle 4 yıllık mühendislik diplomasına ihtiyaç duyulur.
  • İş, zaman zaman yasal mevzuata uymak istemeyen işletmelerle karşı karşıya gelmeyi ve yaptırım uygulamayı gerektirebilir.

Çevre Koruma ve Kontrol Kimlere Uygun?

Bu bölüm; çevreye duyarlı, kuralcı, metodik çalışabilen, hem saha hem de laboratuvar ortamına yatkın kişilere daha çok hitap eder.

Adayın, çevreye, doğaya ve sürdürülebilirlik konularına karşı yüksek bir duyarlılığa ve sorumluluk bilincine sahip olması bu mesleğin temelidir.

Ölçüm, numune alma ve raporlama işlemleri hassasiyet gerektirdiği için, dikkatli, titiz ve metodik bir çalışma alışkanlığı şarttır.

Bir kirlilik kaynağını tespit etmek veya bir arıtma tesisindeki sorunu bulmak için analitik bir düşünme ve problem çözme becerisi aranır.

Mesleğin temelini oluşturan karmaşık çevre mevzuatını okuma, anlama ve sahadaki uygulamalarla karşılaştırabilme yeteneği önemlidir.

Çevre kurallarının uygulanmasını denetlerken, kararlı ve ilkeli bir duruş sergileyebilme becerisi gerekir.

Çevre Koruma ve Kontrol Bölümü Kariyer Olanakları

Çevre Koruma ve Kontrol teknikerleri, çevreyle ilgili yasal yükümlülükleri olan tüm kamu ve özel sektör kurumlarında görev alırlar. En büyük istihdam alanı, sanayi tesislerinin ve fabrikaların Çevre veya Kalite departmanlarıdır. Çevre danışmanlık firmaları ve belediyelerin ilgili birimleri de önemli kariyer alanlarıdır.

Çevre Sorumlusu / Teknikeri (Fabrika)

Orta ve büyük ölçekli fabrikaların çevre departmanlarında, tesisin atık yönetimini organize eder, emisyon ve deşarj ölçümlerini takip eder ve yasal bildirimleri yapar.

Çevre Danışmanlık Firması Teknikeri

Fabrikalara dışarıdan çevre danmanlığı hizmeti sunan firmalarda, müşterileri adına yasal süreçleri yürütür, izin ve lisans başvurularını hazırlar.

Belediye Çevre Koruma ve Kontrol Personeli

Belediyelerin Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüklerinde, bölgelerindeki sanayi tesislerini, iş yerlerini denetler, gürültü ve atık şikayetlerini değerlendirir.

Atık Yönetimi / Geri Dönüşüm Tesisi Sorumlusu

Katı atık depolama, geri dönüşüm veya tehlikeli atık bertaraf tesislerinin günlük operasyonel süreçlerinin yönetiminde ve denetiminde görev alır.

Su ve Atık Su Arıtma Tesisi Operatörü / Laboratuvarı Teknikeri

Belediyelere veya sanayi bölgelerine ait arıtma tesislerinin işletilmesinde ve arıtılmış suyun kalitesinin analiz edildiği laboratuvarlarda çalışır.

Kamu Kurumu Çevre Teknikeri

KPSS puanı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın il müdürlüklerinde veya DSİ gibi kurumların çevre birimlerinde denetim ve izleme görevleri üstlenir.

Çevre Koruma ve Kontrol Dersleri

Bölüm müfredatı, temel kimya, mikrobiyoloji ve ekoloji bilgilerini, doğrudan çevre sorunlarının çözümüne yönelik pratik uygulamalarla birleştiren bir yapıya sahiptir. Eğitimin omurgasını, kirlilik kontrolü, atık yönetimi ve arıtma teknolojileri ile bu süreçleri düzenleyen çevre mevzuatı dersleri oluşturur.

Çevre Kirliliği ve Kontrolü

Hava, su ve toprak kirliliğine neden olan ana kirleticileri, kaynaklarını, ekosistem üzerindeki etkilerini ve bu kirliliği önlemeye yönelik temel kontrol teknolojilerini öğretir.

Katı Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm

Evsel ve endüstriyel katı atıkların toplanması, taşınması, düzenli depolama sahalarında bertaraf edilmesi ve geri dönüştürülebilir atıkların (cam, plastik, kağıt) ekonomiye yeniden kazandırılması süreçlerini inceler.

Su ve Atık Su Arıtma Teknolojileri

Evsel veya endüstriyel atık suların, fiziksel, kimyasal ve biyolojik arıtma ünitelerinden geçirilerek doğaya zarar vermeyecek standartlara nasıl getirildiğini öğretir.

Çevre Hukuku ve Mevzuatı

Mesleğin temelini oluşturur. Bir sanayi tesisinin veya projenin uymakla yükümlü olduğu tüm çevre kanunlarını, yönetmeliklerini ve yasal limit değerlerini öğretir.

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED)

Yapılması planlanan büyük bir projenin (baraj, fabrika vb.) çevre üzerindeki olası olumlu ve olumsuz etkilerinin, proje başlamadan önce nasıl değerlendirildiğini ve raporlandığını inceler.

Kalite Yönetim Sistemleri (ISO 14001)

Bir kuruluşun çevresel performansını sürekli olarak iyileştirmesi için kurması gereken ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi'nin temel prensiplerini ve gerekliliklerini öğretir.