Çocuk Koruma ve Bakım Hizmetleri Genel Bilgileri

Çocuk Koruma ve Bakım Hizmetleri (Ön Lisans) Bölümü Nedir?

Çocuk Koruma ve Bakım Hizmetleri, çeşitli nedenlerle ailesinin yanında kalamayan, korunma ve bakıma ihtiyaç duyan çocukların (0-18 yaş) fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimlerini sağlıklı bir şekilde sürdürmeleri için onlara destek olacak nitelikli bakım ve destek personeli yetiştiren 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Bu bölümden mezun olan profesyonellere "Çocuk Koruma ve Bakım Hizmetleri Teknikeri" veya "Bakım Elemanı" denir.

Bu bölümün temel amacı, devlet koruması altındaki çocukların yaşadığı Çocuk Evleri, Sevgi Evleri, Çocuk Destek Merkezleri (ÇODEM) gibi kurumlarda, onlara güvenli, şefkatli ve destekleyici bir yaşam ortamı sunacak profesyoneller yetiştirmektir. Mezunlar, bu çocukların günlük yaşamlarında onlara rehberlik eden, rol model olan ve temel ihtiyaçlarını karşılayan en yakın destekçileridir. ❤️

Çocuk Koruma ve Bakım Hizmetleri Bölümü Dersleri ve Eğitim Süreci

Bu bölüm, Sağlık Hizmetleri veya Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulları (MYO) bünyesinde yer alan 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Bölüme öğrenci kabulü, YKS'nin sadece birinci oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) puan türüyle yapılır.

Eğitim müfredatı; çocuk gelişimi, psikoloji ve sosyal hizmet alanlarının pratik uygulamalarını birleştirir.

• Temel Dersler: Çocuk Gelişimi, Gelişim Psikolojisi, Sosyolojiye Giriş, Hukukun Temel Kavramları, İletişim Becerileri.
• Mesleki Dersler:
  • Çocuk Koruma Sistemleri ve Mevzuatı: Türkiye'deki çocuk koruma sisteminin yasal çerçevesi.
  • Risk Altındaki Çocuklar ve Özellikleri.
  • Özel Eğitim Gereksinimi Duyan Çocuklar.
  • Çocukla İletişim ve Görüşme Teknikleri.
  • Aile ve Çocuk İlişkileri.
• Uygulamalı Dersler:
  • Oyun ve Müzik Etkinlikleri: Çocukların gelişimini destekleyici aktiviteler planlama.
  • Yaratıcı Drama.
  • Çocuk Beslenmesi ve Sağlığı.
  • İlk Yardım.

Eğitimin en önemli kısmı, öğrencilerin Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na bağlı çocuk evleri, yuvalar veya rehabilitasyon merkezleri gibi kurumlarda yaptıkları zorunlu stajlardır.

Çocuk Koruma ve Bakım Hizmetleri Bölümü Kimler İçin Uygundur?

Bu meslek, dünyadaki en hassas ve en zorlu görevlerden birini üstlenmeyi gerektirir ve çok özel bir karakter yapısı ister:

• ✅ Sarsılmaz Bir Sabır, Şefkat ve Hoşgörü: Mesleğin mutlak temelidir.
• ✅ Yüksek Empati ve Koşulsuz Kabul: Geçmişlerinde zorlu travmalar olan çocukları yargılamadan kucaklayabilme.
• ✅ Güçlü ve Dayanıklı Bir Psikoloji: Her gün travma, ihmal ve istismar hikayeleriyle yüzleşip, duygusal olarak güçlü kalabilme.
• ✅ Kriz Anında Sakin Kalabilme ve Problem Çözme: Zorlayıcı davranışlar veya kriz anları karşısında profesyonel ve yapıcı bir tutum sergileyebilme.
• ✅ Güvenilir Olma ve Yüksek Sorumluluk Bilinci.

Çocuk Koruma ve Bakım Hizmetleri Mezunları Ne İş Yapar?

Mezunlar, korunma altındaki çocukların günlük yaşamlarını düzenleyen ve gelişimlerini destekleyen "bakım ve gözetim personeli" olarak görev yaparlar.

Temel Görevler:

• Kurumda kalan çocukların öz bakım becerilerine (yemek yeme, kişisel temizlik, giyinme, oda düzeni vb.) destek ve model olmak.
• Çocukların derslerine ve okul ödevlerine yardımcı olmak, etüt saatlerini yönetmek.
• Çocukların sosyal, duygusal ve bilişsel gelişimlerini destekleyici oyunlar, sanatsal faaliyetler ve etkinlikler düzenlemek.
• Çocukların günlük rutinlerini (uyku, beslenme, okul saatleri) takip etmek ve kurum içinde güvenli bir yaşam ortamı sağlamak.
• Kurumun sosyal çalışmacı, psikolog ve yöneticileriyle işbirliği içinde çalışarak çocukların gelişim süreçleri hakkında bilgi vermek.

Başlıca Çalışma Alanları:

• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı: Mezunlar için birincil ve neredeyse tek istihdam alanıdır. Atamalar KPSS puanı ile yapılır.
  • Çalışma Yerleri: Çocuk Evleri Siteleri, Sevgi Evleri, Çocuk Destek Merkezleri (ÇODEM), Çocuk Yuvaları ve Yetiştirme Yurtları.
• Sivil Toplum Kuruluşları (STK'lar): Çocuk hakları, mülteci çocuklar veya çocuk refahı üzerine çalışan vakıf ve derneklerde.
• Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri: Özellikle dezavantajlı gruplarla çalışan kurumlarda.

Maaş Durumu: Mezunların büyük çoğunluğu kamu personeli olduğu için maaşlar, devlet memuru maaş skalasına göre belirlenir. Bu, düzenli ve güvenceli bir gelir anlamına gelir ancak genellikle yüksek bir kazanç potansiyeli sunmaz.

Bölümün Avantajları ve Dezavantajları

Avantajları ✅

• Korunmaya muhtaç bir çocuğun hayatına dokunmanın, ona güven vermenin ve gelişimine tanıklık etmenin verdiği eşsiz manevi tatmin.
• Toplumun en önemli sorunlarından birine çözüm üreten, anlamlı ve saygın bir iş yapma.
• Kamu sektöründe yüksek iş güvencesine sahip olma.

Dezavantajları ❌

• Duygusal olarak dünyadaki en zor ve en yıpratıcı işlerden biri olması. Sürekli olarak travma ve zorlu yaşam hikayeleriyle iç içe olmak.
• **Tükenmişlik sendromu ** riskinin çok yüksek olması.
• Zorlayıcı davranışlar sergileyen veya iletişim kurmakta zorlanan çocuklarla başa çıkma gerekliliği.
• Kariyer olanaklarının büyük ölçüde tek bir kuruma (Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı) bağlı olması.

İleri Eğitim ve Gelişim (DGS)

2 yıllık eğitimlerini lisans seviyesine taşıyarak kariyerlerinde "uzman" veya "öğretmen" gibi farklı roller üstlenmek isteyen mezunlar için Dikey Geçiş Sınavı (DGS) en önemli fırsattır.

• DGS ile Geçilebilen Başlıca Lisans Bölümleri:
  • Sosyal Hizmet (en doğal ve en popüler geçiş bölümüdür).
  • Çocuk Gelişimi
  • Okul Öncesi Öğretmenliği
  • Özel Eğitim Öğretmenliği

Ayrıca, oyun terapisi, travma odaklı yaklaşımlar, çocuk değerlendirme testleri gibi konularda alınacak sertifikalar, mezunun profesyonel yetkinliğini artırır.