Döküm Genel Bilgileri
Döküm Hakkında
Döküm Avantajları
- Bu bölüm, bir ham metalin eritilip somut bir parçaya dönüştüğü, üretimin tam kalbinde yer alma fırsatı sunar.
- Metalurji ve Malzeme Mühendisliği gibi 4 yıllık lisans programlarına DGS ile geçiş yapmak için en sağlam ve en doğal pratik altyapıyı sağlar.
- Nitelikli bir döküm teknikerinin gelir potansiyeli, diğer birçok teknikerlik dalına göre daha rekabetçidir.
- Ağır sanayide, net ve tanımlı bir görev alanına sahip, saygın bir teknik meslek icra edilir.
Döküm Dezavantajları
- Mesleğin en büyük zorluğu, çalışma ortamının aşırı derecede sıcak, gürültülü, tozlu ve potansiyel olarak tehlikeli olan dökümhane koşullarını içermesidir.
- Fiziksel olarak çok zorlu ve yıpratıcıdır; bu durum uzun vadede sağlık sorunlarına yol açabilir.
- İstihdam olanakları, sektörün yapısı gereği, genellikle Kocaeli, Bursa, Konya gibi belirli organize sanayi bölgelerinde yoğunlaşmıştır.
- Kariyerde üst düzey yöneticilik, Ar-Ge veya tasarım gibi roller için genellikle 4 yıllık mühendislik diplomasına ihtiyaç duyulur.
Döküm Kimlere Uygun?
Bu ağır sanayi alanı; fiziksel ve zihinsel olarak dayanıklı, teknik yatkınlığı yüksek, güvenlik bilincini her şeyin önünde tutan, makinelerle ve yüksek sıcaklıktaki endüstriyel süreçlerle çalışmaktan çekinmeyen, disiplinli bir aday profili gerektirir.
Adayın, makinelere, metallere ve yüksek sıcaklıktaki endüstriyel süreçlere karşı doğal bir ilgi duyması beklenir.
Dökümhane ortamının zorlu koşullarında (yüksek sıcaklık, ağır iş vb.) çalışabilmek için yüksek bir fiziksel güç ve dayanıklılık şarttır.
Ergimiş metalle çalışmak hata kabul etmediği için, aşırı derecede yüksek bir dikkat ve iş güvenliği bilincine sahip olmak hayati önem taşır.
Bir döküm sürecinin, metalin ergitilmesinden kalıbın hazırlanmasına kadar olan adımlarını metodik bir şekilde takip edebilme disiplini aranır.
Döküm sırasında ortaya çıkan bir kalite hatası veya operasyonel bir soruna, pratik ve hızlı bir şekilde müdahale edebilme becerisi önemlidir.
Bir dökümhanedeki farklı birimlerdeki (ocak, kalıplama, temizleme vb.) işçilerle ve mühendislerle uyum içinde çalışabilmek için takım çalışmasına yatkın olmak gerekir.
Döküm Bölümü Kariyer Olanakları
Döküm teknikerleri, imalat sanayinin en temel kollarından biri olan dökümhanelerin üretim ve kalite kontrol departmanlarında görev alırlar. Otomotiv, makine imalatı, vana, pompa gibi sektörlere parça üreten demir, çelik veya alüminyum dökümhaneleri birincil istihdam alanıdır.
Ergitme Ocağı Operatörü / Sorumlusu
Dökümhanenin kalbi olan endüksiyon veya ark ocaklarında, metalin doğru sıcaklıkta ve kimyasal bileşimde ergitilmesi sürecini yönetir.
Kalıplama Hattı Sorumlusu
Özellikle seri üretim yapan dökümhanelerde, parçanın şeklini alacağı kum kalıpların hazırlanması ve döküme hazır hale getirilmesinden sorumlu olur.
Kalite Kontrol Teknikeri
Dökülen parçalarda çatlak, boşluk gibi döküm hatalarının olup olmadığını gözle veya tahribatsız muayene (NDT) yöntemleriyle kontrol eder.
Metalurji Laboratuvarı Teknikeri
Ergitilmiş metalden numuneler alarak, spektrometre gibi cihazlarla kimyasal analizini yapar ve alaşımın istenen standartlarda olmasını sağlar.
Isıl İşlem Sorumlusu
Dökülen parçaların mekanik özelliklerini (sertlik, dayanıklılık vb.) iyileştirmek için yapılan ısıl işlem fırınlarının operasyonunu yönetir.
Dökümhane Vardiya Amiri
Belirli bir tecrübeyi kazandıktan sonra, sorumlu olduğu vardiyadaki tüm döküm operasyonlarını (ergitme, kalıplama, döküm) ve işçi ekibini yönetir.
Döküm Dersleri
Döküm bölümü müfredatı, son derece pratik ve atölye odaklıdır. Eğitim, temel metalurji ve malzeme bilgisi üzerine, bir dökümhanenin ana süreçleri olan ergitme, kalıplama ve kalite kontrolü uygulamalarını öğreten derslerle şekillenir.
Döküm Teknolojisi
Dökümün temel prensiplerini, farklı döküm yöntemlerini (kum, hassas döküm vb.) ve döküm parçası tasarımının esaslarını öğreten temel derstir.
Ergitme ve Döküm Ocakları
Endüksiyon ve ark ocakları gibi, metalleri yüksek sıcaklıklarda eriten fırınların çalışma prensiplerini, kullanımını ve bakımını öğretir.
Kalıp ve Maça Teknolojisi
Ergimiş metalin içine döküleceği, genellikle kumdan yapılan kalıpların ve parçanın iç boşluklarını oluşturan maçaların nasıl hazırlanacağını uygulamalı olarak gösterir.
Döküm Hataları ve Kalite Kontrol
Dökülen bir parçada ortaya çıkabilecek boşluk, çatlak, gaz boşluğu gibi hataların nedenlerini ve bu hataları tespit etmek için kullanılan yöntemleri inceler.
Metalurji ve Isıl İşlem
Farklı demir, çelik ve alüminyum alaşımlarının özelliklerini ve dökülen parçaların mekanik özelliklerini iyileştirmek için yapılan ısıl işlem süreçlerini öğretir.
Malzeme Bilgisi
Dökümde kullanılan metallerin ve alaşımların yanı sıra, kalıp yapımında kullanılan kum, reçine gibi malzemelerin özelliklerini de tanıtır.