Mobil Logo
Geleneksel El Sanatları bölümü banner

Geleneksel El Sanatları Genel Bilgileri

Güncelleme: 24.09.2025

Geleneksel El Sanatları Hakkında

Geleneksel Türk Sanatları, kökleri yüzlerce yıl öncesine dayanan, Türk ve İslam medeniyetinin estetik mirasını yansıtan klasik sanatların (Hat, Tezhip, Minyatür vb.) teorik ve pratik tekniklerini öğreten, 4 yıllık bir lisans programıdır. Bölüme giriş, çoğunlukla TYT puanı ile birlikte yapılan Özel Yetenek Sınavı ile yapılır; ancak az sayıda üniversite Sözel (SÖZ) puanıyla da öğrenci alabilmektedir. Bu bölümün temel amacı, unutulmaya yüz tutmuş bu değerli sanatları korumak ve modern bir yorumla gelecek nesillere aktaracak donanımlı sanatçılar ve zanaatkarlar yetiştirmektir.
Geleneksel El Sanatları

Geleneksel El Sanatları Avantajları

  • Binlerce yıllık bir kültürel mirası yaşatma ve gelecek nesillere aktarabilmek.
  • Bu alan, yüksek düzeyde sabır, disiplin ve manevi tatmin sağlayan, meditatif bir sanatla profesyonel olarak uğraşma imkanı sunar.
  • Kariyer, kendi atölyesini kurarak tamamen bağımsız bir sanatçı olarak çalışma ve özgün bir marka yaratma potansiyeli barındırır.
  • Yaratıcılığı ve el becerisini, kalıcı ve sanatsal değeri yüksek nesnelere dönüştürmenin getirdiği mesleki doyum çok yüksektir.

Geleneksel El Sanatları Dezavantajları

  • Kariyer, büyük ölçüde serbest sanatçılık ve girişimciliğe dayalı olduğu için, sabit maaşlı kurumsal iş olanakları aşırı derecede kısıtlıdır.
  • Gelir, neredeyse tamamen üretilen eserlerin satış başarısına bağlı olduğundan, finansal bir istikrarsızlık ve belirsizlik yaşanabilir.
  • Sanatların icrası çok uzun zaman ve yüksek konsantrasyon gerektirdiği için, hızlı üretim ve tüketime dayalı modern dünyaya uyum sağlamak zor olabilir.
  • Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde öğretmen olarak atanma imkanları son derece sınırlı ve dolaylı yollara bağlıdır.

Geleneksel El Sanatları Kimlere Uygun?

Bu sanat ve zanaat odaklı alan; el becerisi olan, sabırlı, klasik sanatlara ve tarihe tutkuyla bağlı, yüksek konsantrasyon yeteneğine sahip, çizim ve desen bilgisi güçlü, araştırmacı bir aday profili gerektirir.

Bu sanatların icrası, saatler hatta aylar süren, milimetrik hassasiyet gerektiren bir sabır ve disiplin istediği için, adayın bu özelliklere sahip olması en kritik gerekliliktir.

Adayın, klasik sanatlara, geleneksel motiflere ve tarihi estetiğe karşı derin bir sevgi ve saygı duyması beklenir.

Uzun süreler boyunca dikkat dağılmadan, ince bir iş üzerinde (tezhip, minyatür vb.) çalışabilmek için yüksek bir konsantrasyon yeteneği şarttır.

Fikirleri ve kompozisyonları kağıda dökebilmek için güçlü bir çizim ve desen yeteneği, bu bölümün temelini oluşturur.

Geçmişin motiflerini, tekniklerini ve ustalarını araştırma merakına sahip, öğrenmeyi bir yaşam biçimi olarak gören bir ruh hali önemlidir.

Kendi markasını yaratma ve ürettiği eserleri pazarlama vizyonuna sahip, girişimci bir karakter bu alanda başarıyı getirir.

Geleneksel El Sanatları Bölümü Kariyer Olanakları

Bu bölüm, mezunlarına doğrudan bir işten çok, kendi kariyerlerini inşa edebilecekleri bir sanatsal yetkinlik ve 'altın bilezik' sunar. Kariyer yolu büyük ölçüde girişimciliğe ve serbest sanatçılığa dayanır. En yaygın yol, mezunların kendi atölyelerinde özgün eserler üreterek bunları satmasıdır. Kamu kurumlarındaki restorasyon birimleri ve özel sektördeki tasarım rolleri de diğer olanaklardır.

Serbest Sanatçı (Hattat, Müzehhip, Ebru Sanatçısı vb.)

Kendi atölyesinde özgün hat, tezhip, minyatür gibi eserler üreterek bunları sanat galerileri, müzayedeler veya e-ticaret platformları aracılığıyla satar.

Restorasyon ve Konservasyon Uzmanı

Kültür Bakanlığı'na bağlı sarayların, müzelerin veya kütüphanelerin restorasyon laboratuvarlarında, el yazması eserlerin veya tarihi çinilerin onarımı üzerine çalışır.

Usta Öğretici

Halk Eğitim Merkezleri, belediyelerin meslek edindirme kursları (İSMEK vb.) veya Olgunlaşma Enstitüleri'nde, belirli bir el sanatı üzerine eğitmenlik yapar.

Tasarımcı (Tekstil / Yayınevi)

Tekstil firmaları için geleneksel motiflerden esinlenen desenler veya yayınevleri için kitap kapağı ve sayfa düzeni tasarımları yapabilir.

Akademisyen

Yüksek lisans ve doktora yaparak üniversitelerin ilgili bölümlerinde, geleneksel sanatlar üzerine bilimsel araştırmalar yapar ve ders verir.

Sanat Danışmanı

Koleksiyonerlere, mimari projelere veya kurumlara, geleneksel sanat eserlerinin seçimi, alımı ve sergilenmesi konularında danışmanlık hizmeti verir.

Geleneksel El Sanatları Dersleri

Bölüm müfredatının kalbi, öğrencilerin seçtikleri bir ana sanat dalında uzmanlaştığı, son derece yoğun ve uygulamaya dayalı atölye dersleridir. Bu pratik eğitim, temel sanat eğitimi ile Türk ve İslam sanatı tarihi gibi teorik derslerle desteklenir.

Hat Atölyesi

İslam kaligrafisinin (güzel yazı sanatı) sülüs, nesih, kûfi gibi farklı yazı türlerini, kamış kalem ve mürekkep kullanarak yazma estetiğini ve tekniğini öğretir.

Tezhip Atölyesi

El yazması eserlerin ve hat levhalarının, ezilmiş altın ve doğal boyalar kullanılarak, stilize edilmiş bitkisel ve geometrik motiflerle bezenmesi sanatıdır.

Minyatür Atölyesi

Genellikle el yazması kitapları resimlemek için kullanılan, kendine özgü bir perspektif anlayışı ve ince fırça işçiliği olan klasik Osmanlı ve Selçuklu resim sanatını öğretir.

Ebru Atölyesi

Yoğunlaştırılmış su üzerine, özel fırçalarla boya serpilerek desen oluşturma ve bu desenleri kağıda aktarma sanatı olan ebruculuğun tekniklerini kapsar.

Çini Tasarımı ve Onarımı Atölyesi

Geleneksel İznik ve Kütahya çinilerinin motiflerini, desenlerini, boyama tekniklerini ve fırınlama süreçlerini uygulamalı olarak öğretir.

Halı, Kilim ve Eski Kumaş Desenleri Atölyesi

Anadolu'ya özgü geleneksel halı ve kilim motiflerini analiz ederek, bu desenlerin yeni tasarımlarda nasıl kullanılacağını veya eski kumaşların onarımını öğretir.