Halıcılık ve Kilimcilik Genel Bilgileri
Halıcılık ve Kilimcilik Hakkında
Halıcılık ve Kilimcilik Avantajları
- Bu bölüm, yaratıcılığı ve zanaatı, elle tutulur, somut ve değerli bir ürüne dönüştürmenin getirdiği yüksek bir mesleki tatmin sunar.
- Özellikle endüstriyel halı desinatörlüğü alanında, büyük bir sanayi kolunda net bir kariyer yolu mevcuttur.
- Geleneksel tarafta, kendi atölyesini kurarak girişimci olma ve özgün eserler üretme potansiyeli yüksektir.
- Geleneksel Türk Sanatları gibi 4 yıllık lisans programlarına DGS ile geçiş yapmak için en sağlam ve en odaklı pratik altyapıyı oluşturur.
Halıcılık ve Kilimcilik Dezavantajları
- Endüstriyel halıcılıkta çalışmak, gürültülü ve tozlu fabrika ortamlarını gerektirirken, geleneksel tarafta gelir istikrarı sağlamak uzun yıllar alabilir.
- Moda ve dekorasyon trendlerinin sürekli değişmesi, desinatörler üzerinde daima yeni ve satılabilir tasarımlar üretme baskısı yaratır.
- El halıcılığı alanında 'usta' olarak tanınmak, genellikle yıllar süren bir çaba, sabır ve tecrübe gerektirir.
- Kariyerde üst düzey yöneticilik veya Ar-Ge gibi roller için genellikle 4 yıllık bir lisans diploması tamamlamak gerekir.
Halıcılık ve Kilimcilik Kimlere Uygun?
Bu estetik ve teknik alan; tasarıma, desene ve renge karşı güçlü bir algısı olan, hem geleneksel zanaatlara hem de modern teknolojiye merak duyan, el becerisi yüksek, sabırlı ve hem bilgisayar hem de tezgah başında çalışmaktan keyif alan bir aday profiline hitap eder.
Bir halının veya kilimin desenini, renk uyumunu ve kompozisyonunu kurgulayabilmek için güçlü bir estetik algı ve yaratıcılık gerekir.
Bir el halısını dokumanın aylar sürebileceği bilinciyle, adayın aşırı derecede sabırlı, titiz ve detaycı bir karaktere sahip olması beklenir.
Hem geleneksel el tezgahlarında çalışmaya hem de bilgisayar ekranında dijital desenler çizmeye karşı dengeli bir ilgi ve yatkınlık önemlidir.
Adayın, geleneksel Türk motiflerinin tarihini ve anlamlarını araştırma konusunda meraklı bir ruha sahip olması avantaj sağlar.
Uzun süreler boyunca, yüksek bir konsantrasyonla, tekrara dayalı ve hassas bir iş üzerinde odaklanarak çalışabilme becerisi aranır.
Bilgisayar destekli tasarım programlarını kullanma konusunda teknik bir yetenek, özellikle endüstriyel kariyer için vazgeçilmezdir.
Halıcılık ve Kilimcilik Bölümü Kariyer Olanakları
Mezunların kariyer yolu, uzmanlaştıkları alana (endüstriyel veya geleneksel) göre farklılık gösterir. Endüstriyel (makine halısı) alanda birincil istihdam alanı, özellikle Gaziantep'teki büyük halı fabrikalarının tasarım departmanlarıdır. Geleneksel (el halısı) alanda ise en yaygın yol, kendi atölyesini kurarak girişimci olmaktır.
Halı Desinatörü (Makine Halısı)
Büyük halı fabrikalarında, özel CAD yazılımları kullanarak yeni halı koleksiyonları için desenler tasarlar ve bu desenleri üretim için hazırlar.
El Halısı / Kilim Zanaatkarı (Girişimci)
Kendi atölyesini kurarak, özgün tasarımlı veya geleneksel motiflere sadık kalarak el dokuması halı ve kilimler üretir ve satar.
Üretim Planlama / Kalite Kontrol Teknikeri
Halı fabrikalarında, üretilecek olan desenlerin planlamasını yapar veya üretilen halıların renk, dokuma ve kalite standartlarına uygunluğunu denetler.
Halı Restorasyon Uzmanı
Müzelerde, saraylarda veya özel atölyelerde, tarihi ve antika halıların, orijinal tekniklere ve malzemelere sadık kalarak onarımını ve bakımını yapar.
Usta Öğretici
Halk Eğitim Merkezleri, Olgunlaşma Enstitüleri veya belediyelerin meslek edindirme kurslarında, halı ve kilim dokuma üzerine eğitmenlik yapar.
Teknik Satış Danışmanı
Halı endüstrisine iplik, boya veya dokuma makinesi gibi ürünleri satan firmalarda, müşterilere teknik bilgi vererek satış sürecine destek olur.
Halıcılık ve Kilimcilik Dersleri
Bölüm müfredatı, temel sanat eğitimi üzerine, öğrencilere hem geleneksel el dokuma zanaatını hem de modern endüstriyel halı üretiminin teknolojik süreçlerini öğreten, son derece uygulamalı bir yapıya sahiptir. Bilgisayar destekli desen tasarımı, eğitimin en kritik parçalarından biridir.
Bilgisayar Destekli Halı Deseni Tasarımı (CAD)
Endüstriyel halıcılığın temelidir. Özel yazılımlar kullanarak, bir halı deseninin renkleri, motifleri ve dokuma yapısının bilgisayar ortamında nasıl tasarlandığını öğretir.
El Dokuma Tezgahları ve Teknikleri
Geleneksel halı ve kilim üretiminde kullanılan dikey ve yatay el tezgahlarının kurulumunu ve temel dokuma (Türk düğümü, İran düğümü vb.) tekniklerini uygulamalı olarak öğretir.
Endüstriyel Halı Üretim Teknolojisi
Modern fabrikalarda kullanılan devasa elektronik jakarlı dokuma makinelerinin çalışma prensiplerini ve üretim süreçlerini tanıtır.
Desen ve Kompozisyon
Bir halı yüzeyinde, geleneksel Türk halı ve kilim motiflerini (koçboynuzu, hayat ağacı vb.) kullanarak dengeli ve estetik bir kompozisyon oluşturma ilkelerini öğretir.
Doğal Boyama Teknikleri
Geleneksel el halıcılığında kullanılan kök boya gibi bitkisel ve doğal kaynaklardan boya elde etme ve bu boyalarla yün ipliklerini boyama yöntemlerini gösterir.
Lif ve İplik Teknolojisi
Halı üretiminde kullanılan yün, pamuk, ipek gibi doğal ve akrilik gibi sentetik liflerin özelliklerini ve bu liflerden iplik üretme süreçlerini inceler.