Halkbilimi Genel Bilgileri
Halkbilimi Hakkında
Halkbilimi Avantajları
- Bu alan, edebiyat, tarih, sosyoloji ve antropolojiyi birleştiren, son derece keyifli ve entelektüel olarak zengin bir çalışma sahası sunar.
- Saha çalışmaları sayesinde, kariyer insanla ve kültürle doğrudan temas kurma ve kütüphane dışına çıkma imkanı tanır.
- Akademik kariyer hedefleyenler için, henüz üzerinde çok çalışılmamış zengin ve özgün araştırma konuları barındırır.
- Kültürel mirası koruma ve anlama bilinci, kişiye derin ve çok yönlü bir entelektüel vizyon kazandırır.
Halkbilimi Dezavantajları
- İş piyasasının aşırı derecede dar, niş ve rekabetçi olması, bölümün en büyük ve en kritik zorluğunu oluşturur.
- Profesyonel bir kariyere sahip olmak, genellikle uzun yıllar süren, zorlu ve adanmışlık gerektiren bir Yüksek Lisans ve Doktora sürecini zorunlu kılar.
- Bölümün, genel özel sektör için doğrudan bir ticari veya idari karşılığı bulunmamaktadır.
- Sabit maaşlı pozisyonlar çok azdır ve büyük ölçüde rekabetçi KPSS puanıyla girilen sınırlı sayıdaki kamu kadrolarına bağlıdır.
Halkbilimi Kimlere Uygun?
Bu sosyal ve araştırmacı alan; geçmişin yaşayan izlerine karşı derin bir merak duyan, insanlarla samimi iletişim kurabilen, iyi bir dinleyici ve gözlemci olan, okumayı ve saha çalışmasını seven, sabırlı bir aday profiline hitap eder.
Adayın, halk kültürüne, geleneklere, türkülere ve hikayelere karşı sadece bir hobi değil, akademik düzeyde bir ilgi duyması beklenir.
Bu meslek, kütüphanede araştırma yapmanın yanı sıra, özellikle kırsal bölgelere giderek insanlarla yüz yüze görüşme yapmayı (derleme) gerektirir.
Bir anlatının veya bir geleneğin ardındaki derin sosyal ve kültürel anlamları çözümleyebilmek için güçlü bir gözlem, dinleme ve analiz yeteneği şarttır.
Özellikle kaynak kişiler olan yaşlılarla, onların güvenini kazanacak şekilde, samimi ve saygılı bir iletişim kurabilme becerisi önemlidir.
Sahadan toplanan yüzlerce ses kaydını veya metni, bilimsel yöntemlerle sınıflandırabilme ve arşivleyebilme konusunda sabırlı ve düzenli olmak gerekir.
Gözlemlerini ve analizlerini, tutarlı ve akıcı bir dille akademik metinlere dökebilmek için güçlü bir yazılı ifade becerisi aranır.
Halkbilimi Bölümü Kariyer Olanakları
Halkbilimi diploması, mezunlarına oldukça niş ve büyük ölçüde kamu/akademi odaklı bir kariyer alanı sunar. En doğal ve gerçekçi kariyer hedefi, Yüksek Lisans ve Doktora yaparak akademisyen olmaktır. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile TRT, en önemli kamu istihdam alanlarıdır. Etnografya müzeleri ve kültürel miras üzerine çalışan STK'lar da diğer kariyer olanaklarıdır.
Akademisyen (Halkbilimci/Folklorist)
Üniversitede kalarak, Türk halk edebiyatı, gelenekleri veya halk inanışları üzerine bilimsel araştırmalar yapar ve ders verir. En doğal kariyer yoludur.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Uzmanı
Bakanlığın Halk Kültürü Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü'nde, somut olmayan kültürel mirasın tespiti, arşivlenmesi ve tanıtılması üzerine çalışır.
TRT Prodüktörü / Araştırmacısı
Özellikle TRT Müzik, TRT Türkü gibi kanallarda veya halk kültürüne yönelik belgesel ve programlar hazırlayan birimlerde araştırmacı veya metin yazarı olarak görev alır.
Müze Küratörü / Araştırmacısı (Etnografya)
Etnografya müzelerinde veya kent müzelerinde, halkın gündelik yaşamını ve geleneklerini yansıtan objelerin sergilenmesi ve araştırılması üzerine çalışır.
Belediye Kültür Müdürlüğü Uzmanı
Belediyelerin kültür müdürlüklerinde, yerel kültürel değerlerin korunması, festivallerin düzenlenmesi ve kent arşivlerinin oluşturulması gibi görevler üstlenir.
Yayınevi Editörü / Yazarı
Halk bilimi, mitoloji ve kültür üzerine kitaplar yayımlayan yayınevlerinde, metinlerin editörlüğünü veya yazarlığını yapabilir.
Halkbilimi Dersleri
Halkbilimi müfredatı, teorik altyapı ile saha araştırması yöntemlerinin bir birleşimidir. Eğitimin omurgasını, bir kültürel unsurun nasıl analiz edileceğini öğreten 'Kuramlar ve Yöntemler' ile sözlü kültürün ana türlerini inceleyen 'Türk Halk Edebiyatı' ve 'Gelenekler' gibi dersler oluşturur.
Halkbilimi Kuramları ve Yöntemleri
Bir halk anlatısının veya geleneğinin, farklı bilimsel yaklaşımlarla (tarihi-coğrafi kuram, psikanalitik kuram vb.) nasıl analiz edileceğini ve yorumlanacağını öğretir.
Türk Halk Edebiyatı
Sözlü kültürün temel anlatı türleri olan masallar, efsaneler, destanlar, fıkralar, atasözleri ve deyimlerin yapılarını ve toplumsal işlevlerini inceler.
Derleme ve Arşivleme Teknikleri
Saha araştırmasında, kaynak kişilerle nasıl görüşme yapılacağını ve toplanan ses, video, metin gibi verilerin bilimsel standartlara göre nasıl kayıt altına alınıp arşivleneceğini öğretir.
Türk Gelenek, Görenek ve Adetleri
Toplum hayatındaki en önemli geçiş dönemleri olan doğum, evlenme ve ölüm etrafında şekillenen ritüelleri, adetleri ve törenleri inceler.
Halk İnançları ve Halk Hekimliği
Resmi din ve tıp dışında, halk arasında yaşayan ve uygulanan geleneksel inanç sistemlerini (nazar, adak vb.) ve tedavi yöntemlerini (ocaklık, otacılık vb.) ele alır.
Türk Mitolojisi
Eski Türklerin dünya ve evren anlayışını, tanrılarını, kültlerini ve temel mitolojik anlatılarını, diğer dünya mitolojileriyle karşılaştırarak inceler.