Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Genel Bilgileri
Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Hakkında
Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Avantajları
- Mezunlar, Endüstri 4.0, robotik ve yapay zeka gibi teknolojinin en öncü alanlarında yer alma fırsatı bulurlar.
- Bir fabrikanın verimliliğini, kalitesini ve güvenliğini doğrudan artırma potansiyeli, mesleğe önem katar.
- Nitelikli otomasyon mühendislerine olan talep sürekli yüksek olduğu için, bu alan tatmin edici bir gelir potansiyeli sunar.
- Kariyer, sürekli yeni teknolojiler ve problem çözme süreçleriyle dolu, dinamik bir yapıya sahiptir.
Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Dezavantajları
- Müfredat, kontrol teorisi gibi konular nedeniyle, diğer birçok mühendislik dalına göre matematiksel olarak daha yoğun ve soyut olabilir.
- Teknolojinin çok hızlı değişmesi, kariyer boyunca sürekli olarak yeni PLC platformlarını, robotları ve yazılımları öğrenmeyi zorunlu kılar.
- Özellikle sistem devreye alma veya arıza giderme süreçlerinde, esnek ve uzun çalışma saatleri gerekebilir.
- Çalışma ortamı genellikle fabrika ve endüstriyel tesisler olduğu için, gürültülü ve tempolu bir düzen hakimdir.
Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Kimlere Uygun?
Bu mühendislik dalı; soyut ve analitik düşünme yeteneği ile pratik uygulama becerisini birleştirebilen, programlama mantığına hakim, hem donanım hem de yazılımla ilgilenen ve karmaşık problemleri çözmekten keyif alan kişiler için idealdir.
Adayın, özellikle diferansiyel denklemler gibi konuları içeren ileri düzey matematiğe ve fiziğe karşı bir hakimiyeti ve ilgisi olmalıdır.
Bir fabrikayı veya bir robotu, birbiriyle etkileşen alt sistemlerden oluşan bir bütün olarak görebilen, sistemik bir bakış açısı bu bölüm için kritiktir.
Kontrol teorisi gibi oldukça soyut ve matematiksel konuları anlayabilme ve bunları pratik problemlere uygulayabilme yeteneği aranır.
Bir otomasyon sistemindeki bir arızanın veya beklenmedik bir durumun nedenini, mantıksal bir akıl yürütmeyle bulabilme becerisi önemlidir.
PLC veya robot programlama gibi görevler için, algoritmik düşünme ve kodlama mantığına doğal bir yatkınlık gerekir.
Meslek, hem sensörler ve motorlar gibi fiziksel donanımlarla hem de bunları kontrol eden yazılımlarla aynı anda ilgilenmeyi gerektirir.
Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Bölümü Kariyer Olanakları
Kontrol ve Otomasyon Mühendisleri, 'Endüstri 4.0' ve 'akıllı fabrikalar' çağının en çok aranan mühendisleri arasındadır. En büyük istihdam alanı, otomotivden gıdaya kadar üretim yapan tüm fabrikaların otomasyon ve bakım departmanları ile bu fabrikalara otomasyon sistemleri kuran 'sistem entegratörü' firmalardır. Savunma sanayii, güdüm ve kontrol sistemleri için bir diğer önemli kariyer alanıdır.
Otomasyon Mühendisi
Fabrikalardaki üretim hatlarını veya makineleri, PLC'ler, robotlar ve sensörler kullanarak otomatik hale getiren sistemleri tasarlar, kurar ve devreye alır.
Kontrol Sistemleri Mühendisi
Bir sistemin (uçak, füze, kimyasal reaktör vb.) istenen şekilde davranmasını sağlayan geri beslemeli kontrol algoritmalarını ve sistemlerini tasarlar.
Robotik Mühendisi
Endüstriyel üretim hatları için robot kollarını seçer, programlar ve otomasyon sistemine entegre eder veya mobil robotlar üzerine Ar-Ge çalışmaları yapar.
Proses Kontrol Mühendisi
Petrokimya, rafineri gibi tesislerde, sıcaklık, basınç, akış gibi kritik süreç değişkenlerinin, sensörler ve vanalarla sürekli olarak kontrol altında tutulmasını sağlar.
Ar-Ge Mühendisi (Güdüm ve Kontrol)
Savunma sanayiinde, insansız hava araçlarının, füzelerin veya roketlerin hedefe yönelmesini ve rotasında kalmasını sağlayan güdüm ve kontrol sistemlerini geliştirir.
PLC / SCADA Yazılım Mühendisi
Otomasyon sistemlerinin beyni olan PLC'leri programlar veya tüm fabrikanın tek bir merkezden izlenmesini sağlayan SCADA sistemlerini tasarlar.
Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Dersleri
Bölüm müfredatı, ileri düzey matematik, fizik ve programlamanın üzerine kurulu, oldukça teknik bir yapıya sahiptir. Eğitimin omurgasını, sistemlerin matematiksel modellemesini ve kontrolünü öğreten teorik 'Otomatik Kontrol' dersleri ile bu teorinin sanayideki pratik karşılığı olan 'PLC Programlama' ve 'Robotik' gibi yoğun laboratuvar uygulamaları oluşturur.
Otomatik Kontrol Sistemleri
Bölümün temel teorik dersidir. Bir sistemin davranışını matematiksel olarak modellemeyi ve bu sistemi istenen şekilde çalıştırmak için kontrolcü tasarlamayı öğretir.
Endüstriyel Otomasyon ve PLC Programlama
Fabrika otomasyonunun beyni olan Programlanabilir Mantıksal Denetleyicilerin (PLC), endüstri standardı dillerle nasıl programlanacağını uygulamalı olarak öğretir.
Robotik
Endüstriyel robot kollarının ve mobil robotların matematiksel modellemesini (kinematik, dinamik), yörünge planlamasını ve kontrolünü kapsayan bir uzmanlık dersidir.
Sensörler ve Eyleyiciler
Bir otomasyon sisteminin çevresini algılamasını sağlayan sıcaklık, mesafe, basınç gibi sensörleri ve sisteme fiziksel müdahalede bulunan motor, valf, piston gibi eyleyicileri tanıtır.
Süreç (Proses) Kontrolü
Kimya, petrokimya gibi akışkan süreçlerin olduğu endüstrilerde, sıcaklık, basınç, seviye gibi değişkenlerin nasıl hassas bir şekilde kontrol altında tutulduğunu inceler.
Hidrolik ve Pnömatik Sistemler
Fabrikalarda presleme, sıkma, taşıma gibi yüksek güç gerektiren işlerde yaygın olarak kullanılan, basınçlı sıvı (hidrolik) ve basınçlı hava (pnömatik) ile çalışan sistemlerin tasarımını öğretir.