Kontrol ve Otomasyon Teknolojisi Genel Bilgileri
Kontrol ve Otomasyon Teknolojisi Hakkında
Kontrol ve Otomasyon Teknolojisi Avantajları
- Endüstri 4.0 çağının en çok aranan ve en değerli teknik becerilerinden birini edinme fırsatı bulunur.
- Otomasyon ihtiyacı olan her sanayi kolunda iş imkanı bulunduğu için, bu alan yüksek bir istihdam oranı ve geniş bir çalışma yelpazesi sunar.
- Bu bölüm, kendi otomasyon veya pano imalatı firmasını kurmak isteyenler için çok yüksek bir girişimcilik potansiyeli barındırır.
- Mekatronik ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği gibi 4 yıllık lisans programlarına DGS ile geçiş yapmak için en sağlam ve en doğal pratik altyapıyı oluşturur.
Kontrol ve Otomasyon Teknolojisi Dezavantajları
- Kariyerde, sıfırdan bir otomasyon sisteminin mimarisini tasarlamak veya Ar-Ge süreçlerini yönetmek gibi üst düzey roller için genellikle 4 yıllık mühendislik diploması gereklidir.
- Çalışma hayatı daha çok tempolu fabrika, endüstriyel tesis veya şantiye ortamlarında geçer.
- Otomasyon teknolojileri ve PLC platformları sürekli değiştiği için, kariyer boyunca ömür boyu sürecek yoğun bir öğrenme ve kendini geliştirme zorunluluğu vardır.
- Arıza durumlarında veya yeni sistem devreye alımlarında, esnek ve uzun çalışma saatleri gerektirebilir.
Kontrol ve Otomasyon Teknolojisi Kimlere Uygun?
Kontrol ve Otomasyon Teknolojisi; makinelerin çalışma prensibine merak duyan, bir sistemdeki arızanın kaynağını bulmaya meraklı, hem el becerisi hem de zihinsel problem çözme yeteneği gelişmiş adaylara hitap eder.
PLC programlamanın temelini oluşturan, güçlü bir mantıksal düşünme ve akıl yürütme becerisine sahip olmak bu bölüm için kritiktir.
Çalışmayan bir otomasyon sistemindeki sorunun, sensörden mi, motordan mı yoksa programdan mı kaynaklandığını sistematik bir şekilde bulabilmek önemlidir.
Bu meslek, hem bilgisayar başında PLC programı yazmayı hem de atölyede pano montajı veya kablo bağlantısı yapmayı gerektiren çok yönlü bir teknik yatkınlık ister.
Makinelerin, robotların ve otomasyon sistemlerinin nasıl çalıştığına karşı bir merak ve öğrenme isteği oldukça avantajlıdır.
Bir otomasyon projesinin kurulum ve devreye alma süreçleri, belirlenmiş olan prosedürleri ve teknik şemaları takip edebilen, metodik bir çalışma disiplini gerektirir.
Karmaşık bir otomasyon panelindeki onlarca kablo ve bağlantı arasında hatayı bulabilmek için yüksek bir dikkat ve titizlik gerekir.
Kontrol ve Otomasyon Teknolojisi Bölümü Kariyer Olanakları
Kontrol ve Otomasyon teknikerleri, endüstriyel üretimin olduğu her yerde, fabrikaların ve makinelerin akıllı sistemlerini kuran ve yöneten teknikerler olarak görev alırlar. En büyük istihdam alanı, fabrikalara özel otomasyon çözümleri ve kontrol panoları üreten 'sistem entegratörü' firmalardır. Tüm büyük fabrikaların bakım-onarım departmanları da ikinci büyük kariyer alanını oluşturur.
Otomasyon Teknikeri / PLC Programcısı
Fabrikaların ihtiyaçlarına özel otomasyon sistemleri kuran firmalarda, sistemin beyni olan PLC'leri programlar, HMI ekranlarını tasarlar ve sistemi devreye alır.
Bakım-Onarım Teknikeri (Otomasyon)
Otomotiv, gıda, ilaç gibi fabrikaların bakım ekiplerinde, üretim hatlarındaki otomasyon sistemlerinin sorunsuz çalışmasını sağlar ve arızalara müdahale eder.
Makine İmalatı Kontrol Sistemleri Teknikeri
Ambalaj makinesi, dolum makinesi gibi özel makineler üreten firmalarda, o makinenin kontrol panosunun montajını yapar ve PLC programını yükler.
Saha Servis Teknikeri
Otomasyon veya makine firmalarında, müşterilerin fabrikalarına giderek sistemlerin kurulumunu, periyodik bakımını veya arıza onarımını gerçekleştirir.
Bina Otomasyonu Teknikeri
Akıllı binaların ısıtma-soğutma (HVAC), aydınlatma, yangın algılama gibi sistemlerini kuran ve bu sistemlerin otomasyonunu sağlayan firmalarda çalışır.
Otomasyon Firması Sahibi (Girişimci)
Gerekli tecrübe ve sermaye ile küçük ve orta ölçekli işletmelere özel otomasyon çözümleri veya kontrol panosu imalatı yapan kendi firmasını kurar.
Kontrol ve Otomasyon Teknolojisi Dersleri
Bölüm müfredatı, son derece pratik ve atölye odaklıdır. Eğitimin omurgasını, fabrika otomasyonunun beyni olan 'PLC Programlama' dersi oluşturur. Bu temel, sistemin 'gözleri' olan sensörler ve 'kasları' olan hidrolik-pnömatik sistemler gibi, otomasyonun diğer bileşenlerini öğreten derslerle desteklenir.
PLC Programlama
Endüstriyel otomasyonun temelini oluşturur. Bir üretim bandının veya makinenin adımlarını kontrol eden Programlanabilir Mantıksal Denetleyicilerin (PLC), Ladder diyagramı gibi dillerle nasıl programlanacağını öğretir.
Sensörler ve Dönüştürücüler
Otomasyon sisteminin çevresini algılamasını sağlayan, mesafe, sıcaklık, basınç gibi fiziksel büyüklükleri elektrik sinyaline çeviren algılayıcıların çalışma prensiplerini ve bağlantılarını öğretir.
Hidrolik ve Pnömatik Sistemler
Fabrikalarda presleme, sıkma, taşıma gibi yüksek güç gerektiren işlerde yaygın olarak kullanılan, basınçlı sıvı (hidrolik) ve basınçlı hava (pnömatik) ile çalışan sistemlerin tasarımını ve kontrolünü öğretir.
Endüstriyel Robotlara Giriş
Üretim hatlarında montaj, kaynak, taşıma gibi görevleri yapan endüstriyel robot kollarının temel çalışma prensiplerini ve basit programlama (teaching) yöntemlerini tanıtır.
SCADA Sistemleri
Bir fabrikanın veya geniş bir tesisin tüm otomasyon sürecini, tek bir merkezden bilgisayar ekranları aracılığıyla izlemeyi ve kontrol etmeyi sağlayan yazılım sistemlerini inceler.
Elektrik Makineleri ve Sürücüleri
Otomasyon sistemlerinde hareketi sağlayan AC/DC motorların ve bu motorların hızını ve yönünü kontrol eden sürücü devrelerinin çalışma prensiplerini ve bağlantılarını öğretir.