Laboratuvar Teknolojisi Genel Bilgileri
Laboratuvar Teknolojisi Hakkında
Laboratuvar Teknolojisi Avantajları
- Kalite kontrol laboratuvarı her üretim tesisi için zorunlu olduğundan, bu bölüm mezunları geniş bir sektör yelpazesinde yüksek bir iş bulma oranına sahip olurlar.
- Bu bölüm, Kimya Mühendisliği veya Kimya gibi 4 yıllık lisans programlarına DGS ile geçiş yapmak için en sağlam ve en doğal pratik altyapıyı oluşturur.
- Kariyer, genellikle sakin, düzenli ve kontrollü bir laboratuvar ortamında, bilimsel metotlarla çalışmayı içerir.
- Toplum sağlığını ve ürün güvenliğini doğrudan koruyan, önemli ve sorumluluk sahibi bir iş yapmanın manevi tatmini vardır.
Laboratuvar Teknolojisi Dezavantajları
- Kariyer, sürekli olarak çeşitli kimyasal maddelerle, kapalı ve kontrollü bir laboratuvar ortamında çalışmayı gerektirir.
- Kariyerde Ar-Ge liderliği veya laboratuvar yöneticiliği gibi üst düzey roller için genellikle 4 yıllık mühendislik veya kimya diploması gereklidir.
- Genel bir eğitim olduğu için, belirli bir sektörde 'Kimya Teknolojisi' veya 'Gıda Kalite Kontrol' gibi daha spesifik bir bölüm mezunu ile rekabet etme durumu yaşanabilir.
- Yapılan analizlerin sonuçları, bir üretimin kaderini belirleyebileceği için, meslek yüksek bir dikkat ve sorumluluk stresi içerir.
Laboratuvar Teknolojisi Kimlere Uygun?
Deney yapmayı ve laboratuvarda çalışmayı seven, son derece dikkatli, titiz, metodik çalışabilen, prosedürlere ve güvenlik kurallarına sıkı sıkıya bağlı, gözlem ve raporlama yeteneği güçlü adaylara hitap eder.
Laboratuvar analizleri hassasiyet ve hatasızlık gerektirdiği için, adayın aşırı derecede dikkatli, titiz ve metodik bir çalışma alışkanlığına sahip olması gerekir.
Analiz metotları, belirlenmiş standartlara göre uygulanmak zorunda olduğu için, prosedürlere ve talimatlara harfiyen uyma disiplini bu mesleğin temelidir.
Kimyasal maddelerle çalışmanın getirdiği risklerin bilincinde olarak, güvenlik kurallarını tavizsiz bir şekilde uygulama hassasiyeti şarttır.
Bir deneyin sonucunu doğru bir şekilde gözlemleme, verileri kaydetme ve bu verileri anlaşılır bir şekilde raporlama becerisi aranır.
Adayın, kimyaya, biyolojiye ve laboratuvar cihazlarının çalışma prensiplerine karşı doğal bir merak duyması beklenir.
Bir analizde beklenmedik bir sonuçla karşılaşıldığında, sorunun kaynağını (cihaz hatası, numune sorunu vb.) bulabilmek gerekir.
Laboratuvar Teknolojisi Bölümü Kariyer Olanakları
Laboratuvar teknikerleri, üretimin olduğu hemen her sanayi kolunun kalite kontrol ve Ar-Ge laboratuvarlarında geniş iş olanaklarına sahiptir. En büyük istihdam alanları gıda ve kimya sanayileridir. Kamu kurumlarının denetim laboratuvarları da önemli bir kariyer alanıdır.
Gıda Sanayii Kalite Kontrol Laboratuvarı Teknikeri
Gıda ve içecek fabrikalarında, ham maddelerin ve son ürünlerin kimyasal (protein, yağ vb.) ve mikrobiyolojik analizlerini yapar.
Kimya Sanayii Laboratuvarı Teknikeri
İlaç, kozmetik, deterjan, boya, plastik gibi ürünleri üreten firmaların kalite kontrol veya Ar-Ge laboratuvarlarında çalışır.
Çevre Analiz Laboratuvarı Teknikeri
Su, toprak, hava veya atık numunelerini analiz ederek, kirlilik seviyelerini ve yasal limitlere uygunluğunu denetleyen özel veya kamuya ait laboratuvarlarda görev alır.
Tekstil Laboratuvarı Teknikeri
Kumaşların veya ipliklerin yırtılma/kopma dayanımı, renk haslığı, su geçirmezlik gibi fiziksel ve kimyasal özelliklerini test eder.
Kamu Kurumu Laboratuvarı Teknikeri
KPSS puanı ile Tarım Bakanlığı Gıda Kontrol Laboratuvarları, Çevre Bakanlığı laboratuvarları veya TSE gibi kurumların test ve analiz birimlerinde atanabilir.
Ar-Ge Laboratuvarı Teknikeri
Büyük şirketlerin Ar-Ge merkezlerinde, yeni ürün geliştirme süreçlerinde, mühendis ve kimyagerlere deneylerin hazırlanması ve yürütülmesinde yardımcı olur.
Hammadde Kalite Kontrol Teknikeri
Fabrikalara giren tüm ham maddelerin (kimyasal, gıda, mineral vb.), işletmenin kalite standartlarına uygun olup olmadığını kontrol ederek üretim sürecini başlatır.
Su ve Atık Su Arıtma Tesisi Laboratuvarı Sorumlusu
Belediyelere veya sanayi bölgelerine ait arıtma tesislerinde, arıtma sürecinin verimliliğini ve arıtılmış suyun kalitesini analiz eder.
Laboratuvar Teknolojisi Dersleri
Bölüm müfredatı, yoğun bir laboratuvar pratiği üzerine kuruludur ve güçlü bir kimya ile mikrobiyoloji temeline dayanır. Eğitimin omurgasını, temel laboratuvar becerilerini, modern enstrümantal analiz cihazlarının kullanımını ve mikrobiyolojik test yöntemlerini öğreten uygulamalı dersler oluşturur.
Temel Laboratuvar Teknikleri ve Uygulamaları
Mesleğin temelidir. Laboratuvarda güvenli çalışma, hassas tartım, pipetleme, titrasyon, çözelti hazırlama gibi temel becerileri uygulamalı olarak öğretir.
Enstrümental Analiz Yöntemleri
Daha hassas analizler için kullanılan HPLC, Gaz Kromatografisi (GC), Spektrofotometre gibi modern laboratuvar cihazlarının çalışma prensiplerini ve kullanımını tanıtır.
Mikrobiyolojik Analizler
Gıdalarda veya su numunelerinde bozulmaya veya hastalığa yol açan bakteri, küf, maya gibi mikroorganizmaların tespiti için besi yerine ekim ve sayım gibi temel testleri öğretir.
Analitik Kimya
Bir numunenin içinde hangi maddelerin olduğunu (nitel analiz) ve bu maddelerden ne kadar olduğunu (nicel analiz) belirlemeye yönelik kimyasal yöntemlerin teorik temelini oluşturur.
Kalite Yönetim Sistemleri
Bir laboratuvarın güvenilir sonuçlar üretebilmesi için uyması gereken ISO 17025 gibi uluslararası kalite standartlarını, akreditasyon ve dokümantasyon süreçlerini inceler.
Laboratuvarda Güvenlik
Kimyasal maddelerle çalışmanın getirdiği riskleri, malzeme güvenlik bilgi formlarını (MSDS) okumayı ve acil durumlarda (dökülme, yanma vb.) ne yapılması gerektiğini öğretir.