Mekatronik Mühendisliği Genel Bilgileri
Mekatronik Mühendisliği Hakkında
Mekatronik Mühendisliği Avantajları
- Üç temel mühendislik alanında (makine, elektronik, yazılım) yetkinlik kazandırarak son derece çok yönlü ve esnek bir profesyonel olma.
- Robotik, otonom sistemler, savunma sanayii gibi teknolojinin en heyecan verici ve en öncü alanlarında çalışma imkanı sunması.
- Bir ürünün veya sistemin mekaniğinden yazılımına kadar tüm sürecini anlayabilme ve yönetebilme yeteneği kazandırması.
- Modern ve katma değeri yüksek sektörlerde çalışma imkanıyla beraber iyi bir kazanç potansiyeline sahip olması.
- Sürekli yeni teknolojilerle ve problem çözme süreçleriyle dolu, dinamik ve entelektüel olarak tatmin edici bir kariyer.
Mekatronik Mühendisliği Dezavantajları
- Çok geniş bir müfredata sahip olması nedeniyle, mezunun kendi uzmanlık alanını belirlemesi gerekmesi.
- Hem makine hem elektronik hem de yazılım derslerini içerdiği için akademik olarak aşırı derecede zorlu ve yoğun bir lisans eğitimi gerektirmesi.
- En iyi pozisyonlar için rekabetin yüksek olması ve genellikle güçlü bir akademik geçmişin yanı sıra proje ve staj deneyimlerinin de belirleyici olması.
- Teknolojinin çok hızlı değişmesi nedeniyle kariyer boyunca ömür boyu öğrenme ve kendini sürekli olarak farklı alanlarda güncelleme zorunluluğu.
- Bazen yaptığı işin, spesifik bir mühendislik dalından mezun olanlar tarafından daha iyi yapılabileceği algısıyla karşılaşabilmesi.
Mekatronik Mühendisliği Kimlere Uygun?
Bu disiplinlerarası bölüm; sadece tek bir alana değil, teknolojinin bütününe ilgi duyan, bir sistemin mekanik, elektronik ve yazılım katmanlarını bir arada düşünebilen, hem teorik hem de pratik yönü güçlü, sistemik düşünen ve 'bir şeyler yapmayı' seven, çok yönlü adaylar için idealdir.
Sadece bir makinenin nasıl çalıştığını değil, aynı zamanda onu kontrol eden elektroniği ve akıl veren yazılımı da öğrenmek isteyen, disiplinlerarası bir meraka sahip olanlar.
Bir robotu tekil parçalar (motor, sensör, kod) olarak değil, birbiriyle uyum içinde çalışan bütünleşik bir sistem olarak görebilen, sistemik bir bakış açısına sahip olanlar.
Hem bir dişli çark gibi somut bir nesneyi hem de bir algoritma gibi soyut bir yapıyı aynı anda düşünebilen, çok yönlü bir zihne sahip kişiler.
Fikirleri, laboratuvarda veya atölyede çalışan prototiplere ve somut ürünlere dönüştürmekten, yani 'yaparak öğrenmekten' keyif alanlar.
Bir mekatronik sistemdeki arızanın mekanik mi, elektronik mi yoksa yazılımsal mı olduğunu analiz ederek bulabilen, güçlü problem çözme ve 'arıza bulma' yeteneği olanlar.
Mühendisliğin temelini oluşturan matematik ve fizik derslerinde güçlü bir altyapıya sahip, analitik düşünceye yatkın olanlar.
Mekatronik Mühendisliği Bölümü Kariyer Olanakları
Mekatronik Mühendisleri, sahip oldukları disiplinlerarası yetkinliklerle, 'akıllı' bir ürünün veya sistemin olduğu her yüksek teknoloji sektöründe, özellikle de Ar-Ge ve tasarım departmanlarında aranan profesyonellerdir. Türkiye'de en büyük ve en popüler istihdam alanı, insansız sistemler ve robotik teknolojiler üzerine çalışan savunma sanayiidir.
Robotik Mühendisi
Endüstriyel üretim hatları için robot kollarını veya mobil robotları (otonom depo robotları vb.) tasarlar, programlar ve entegre eder.
Otomasyon Mühendisi
Fabrikalardaki üretim süreçlerini insan müdahalesini en aza indirecek şekilde PLC'ler, sensörler ve robotlarla otomatize eden sistemleri tasarlar ve kurar.
Gömülü Sistem Mühendisi
Bir cihazın (örneğin bir çamaşır makinesi veya bir İHA) içindeki mikroişlemci kartını ve bu kart üzerinde çalışan, donanımı kontrol eden özel yazılımı tasarlar.
Ar-Ge Mühendisi (Savunma Sanayii)
ASELSAN, ROKETSAN, TUSAŞ gibi kurumlarda insansız hava/kara araçları, akıllı mühimmatlar, robotik sistemler ve aviyonik üzerine yeni teknolojiler geliştirir.
Otomotiv Mühendisi (Kontrol Sistemleri)
Otomotiv sektöründe, araçların ABS, ESP gibi aktif güvenlik sistemlerini, motor kontrol ünitelerini veya otonom sürüş sensörlerini ve algoritmalarını geliştirir.
Test ve Doğrulama Mühendisi
Geliştirilen mekatronik sistemlerin (örneğin bir İHA'nın uçuş kontrol sistemi), hem donanım hem de yazılım olarak istenen şekilde ve hatasız çalıştığını test eder.
Mekatronik Tasarım Mühendisi
Yeni bir akıllı ürünün mekanik, elektronik ve yazılım bileşenlerini bir bütün olarak, en başından itibaren tasarlayan ve projelendiren kişidir.
Kontrol Sistemleri Mühendisi
Bir sistemin (uçak, robot, üretim bandı vb.) istenen yörüngede veya durumda kalmasını sağlayan geri beslemeli kontrol algoritmalarını ve sistemlerini tasarlar.
Mekatronik Mühendisliği Dersleri
Mekatronik Mühendisliği müfredatı, üç temel mühendislik disiplininin (Makine, Elektrik-Elektronik, Bilgisayar) en temel derslerini bir araya getiren ve ardından bu bilgileri Robotik, Otomatik Kontrol gibi 'sentez' derslerde birleştiren, oldukça yoğun ve disiplinlerarası bir yapıya sahiptir.
Statik ve Dinamik
Makine Mühendisliğinin temelidir. Bir robot kolu gibi mekanik sistemlerin üzerindeki kuvvetleri ve bu kuvvetler altındaki hareketlerini analiz etmeyi öğretir.
Devre Teorisi
Elektrik-Elektronik Mühendisliğinin temelidir. Bir mekatronik sistemin içindeki elektronik devrelerin ve sensörlerin nasıl çalıştığını anlamak için gerekli altyapıyı sunar.
Mikroişlemciler
Donanım ve yazılımın buluştuğu en kritik derstir. Bir mekatronik sistemin 'beyni' olan mikroişlemcilerin nasıl programlanacağını ve sensör/motor gibi dış birimlerle nasıl haberleşeceğini öğretir.
Programlamaya Giriş (C++/Python)
Bilgisayar Mühendisliğinin temelidir. Bir robotu veya bir sistemi kontrol edecek olan algoritmaların ve yazılımların kodlanması için gerekli olan programlama mantığını öğretir.
Otomatik Kontrol Sistemleri
Mekatroniğin ana sentez dersidir. Bir sistemin (örneğin bir İHA'nın yüksekliği), sensörlerden gelen veriye göre kendi kendine istenen durumda kalmasını sağlayan kontrol teorisini ve tasarımını öğretir.
Robotik
Endüstriyel robot kollarının ve mobil robotların matematiksel modellemesini (kinematik, dinamik), yörünge planlamasını ve kontrolünü kapsayan bir uzmanlık dersidir.
Sensörler ve Eyleyiciler
Bir mekatronik sistemin çevresini algılamasını sağlayan sıcaklık, mesafe, ivme gibi sensörleri ve hareket etmesini sağlayan elektrik motorları, pistonlar gibi eyleyicileri tanıtır.
Mekatronik Sistem Tasarımı
Öğrenilen tüm bilgileri bir araya getirerek, öğrencilerin baştan sona çalışan bir mekatronik sistem (örn: çizgi izleyen robot) tasarladığı, genellikle son sınıfta yer alan proje dersidir.