Mobil Logo
Nükleer Enerji Mühendisliği bölümü banner

Nükleer Enerji Mühendisliği Genel Bilgileri

Güncelleme: 10.09.2025

Nükleer Enerji Mühendisliği Hakkında

Nükleer Enerji Mühendisliği, atom çekirdeğinin bölünmesi (fisyon) sonucu ortaya çıkan enerjiyi, özellikle elektrik üretimi amacıyla kullanacak sistemleri tasarlayan ve yöneten 4 yıllık bir lisans programıdır. Türkiye'de yalnızca birkaç üniversitede bulunan bu bölüme giriş, YKS'de elde edilen Sayısal (SAY) puan türüyle yapılır ve en yüksek başarı sıralamalarını gerektirir. Bu disiplinin temel odak noktası nükleer reaktörlerdir. Eğitim, ileri düzey nükleer fizik ve mühendislik prensiplerini birleştirerek, öğrencilere reaktör tasarımı, nükleer güvenlik ve radyasyondan korunma gibi konularda derin bir yetkinlik kazandırır. Amaç, atomun gücünü kontrol eden, en yüksek disipline sahip mühendisler yetiştirmektir.
Nükleer Enerji Mühendisliği

Nükleer Enerji Mühendisliği Avantajları

  • Mezunlar, enerji teknolojisinin zirvesinde, yüksek teknolojiye sahip projelerde çalışma imkanı bulurlar.
  • Piyasada çok az sayıda uzmanın bulunduğu niş bir alanda çalışmak, yüksek bir iş güvencesi ve değerli bir profesyonel kimlik sağlar.
  • Kariyer, sürekli yeni teknolojilerle ve problem çözme süreçleriyle dolu, entelektüel olarak son derece tatmin edici bir yapıya sahiptir.
  • Hem enerji hem de sağlık (medikal fizik) gibi iki farklı hayati sektörde kariyer yapma potansiyeli sunar.

Nükleer Enerji Mühendisliği Dezavantajları

  • Türkiye'deki iş piyasası aşırı derecede niş bir yapıdadır ve büyük ölçüde Akkuyu NGS gibi tekil, büyük projelere ve birkaç kamu kurumuna bağlıdır.
  • Meslek, en ufak bir hatanın bile telafisi olmayan sonuçlar doğurabileceği için, aşırı yüksek bir stres ve sıfır hata payı ile çalışmayı gerektirir.
  • Nükleer enerji konusundaki toplumsal ve politik tartışmaların merkezinde yer almak, mesleğin bir parçasıdır.
  • Akademik olarak, ileri düzey fizik ve matematik ağırlıklı, Türkiye'deki en zorlu mühendislik müfredatlarından birine sahiptir.

Nükleer Enerji Mühendisliği Kimlere Uygun?

Bu mühendislik dalı; fiziğe ve ileri düzey matematiğe tutkuyla bağlı, soyut düşünebilen, karmaşık sistemleri bir bütün olarak görebilen, en ince detaya kadar titizlikle çalışabilen, mutlak bir soğukkanlılığa ve en üst düzeyde sorumluluk bilincine sahip, araştırmacı bir karakter gerektirir.

Adayın, fiziğin özellikle nükleer fizik dalına ve bu alanı modellemek için gereken ileri düzey matematiğe karşı tutku düzeyinde bir ilgi ve yetenek göstermesi gerekir.

Bu alanda hatanın telafisi olmadığı için, aşırı derecede yüksek bir sorumluluk bilinci ve titiz bir çalışma ahlakı mutlak bir ön koşuldur.

Bir nükleer santrali, binlerce alt sistemden oluşan dev bir yapı olarak bütüncül bir şekilde anlayabilmek için güçlü bir analitik ve sistemik düşünme yeteneği aranır.

Bir kriz anında veya bir sistem alarmı durumunda, mutlak bir soğukkanlılıkla ve önceden belirlenmiş güvenlik prosedürlerine harfiyen uyarak hareket edebilme becerisi kritiktir.

Güvenlik kültürünü bir yaşam biçimi haline getirmiş, kurallara ve protokollere tavizsiz bir şekilde bağlı kalabilecek bir kişilik yapısı önemlidir.

Reaktör teorisi gibi soyut ve karmaşık konular üzerinde uzun süreler boyunca odaklanarak çalışabilecek, disiplinli bir zihin yapısına ihtiyaç vardır.

Nükleer Enerji Mühendisliği Bölümü Kariyer Olanakları

Nükleer Enerji Mühendisleri, nükleer teknolojinin kullanıldığı enerji, sağlık ve araştırma alanlarında, yüksek uzmanlık gerektiren pozisyonlarda görev alırlar. Türkiye'de en doğal ve en büyük istihdam alanı, Akkuyu Nükleer Güç Santrali gibi nükleer enerji santralleridir. Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) ve TENMAK gibi kamu kurumları da en prestijli kariyer hedefleri arasındadır.

Reaktör Operatörü / İşletme Mühendisi

Nükleer santrallerin kontrol odasında veya saha operasyonlarında, reaktörün güvenli ve verimli bir şekilde çalıştırılmasından sorumludur.

Nükleer Güvenlik Mühendisi

Santralin tüm operasyonlarının ulusal ve uluslararası güvenlik standartlarına uygunluğunu denetler, risk analizleri yapar ve güvenlik sistemlerini yönetir.

Radyasyondan Korunma Sorumlusu

Santral içinde ve çevresindeki radyasyon seviyelerini sürekli olarak ölçer, personelin ve halkın radyasyondan korunması için gerekli önlemleri alır.

Kamu Kurumu Uzmanı (NDK, TENMAK)

Nükleer Düzenleme Kurumu'nda (NDK) denetçi olarak veya TENMAK'ta nükleer teknoloji üzerine Ar-Ge yapan bir araştırmacı olarak görev alır.

Medikal Fizikçi

Tıp Fiziği alanında yüksek lisans yaparak, hastanelerin radyoterapi (kanser ışın tedavisi) bölümlerinde, tedavi cihazlarının doz hesaplamalarını ve kalite kontrolünü yapar.

Yakıt Yönetimi Mühendisi

Nükleer reaktörlerde kullanılan yakıt çubuklarının reaktöre yerleştirilmesi, reaktör içindeki konumlarının yönetilmesi ve kullanılmış yakıtların yönetimi süreçlerini planlar.

Nükleer Enerji Mühendisliği Dersleri

Nükleer Enerji Mühendisliği müfredatı, ileri düzey fizik, matematik ve termal-akışkan bilimleri üzerine kurulmuş, akademik olarak son derece zorlu bir yapıya sahiptir. Eğitimin omurgasını, nükleer reaktörlerin çalışma prensiplerini, tasarımını ve en önemlisi nükleer güvenlik ile radyasyondan korunma ilkelerini öğreten temel dersler oluşturur.

Atom ve Nükleer Fizik

Bölümün temelini oluşturur. Atomun yapısını, radyoaktiviteyi, nükleer reaksiyonları ve özellikle de enerji üretimini sağlayan fisyon olayını inceler.

Nötron Fiziği ve Reaktör Teorisi

Bir nükleer reaktördeki zincirleme fisyon reaksiyonunun nasıl başlatıldığını, kontrol edildiğini ve sürdürülebilir kılındığını, nötronların davranışı üzerinden inceler.

Nükleer Reaktör Tasarımı ve Analizi

Farklı tipteki nükleer reaktörlerin (basınçlı su reaktörü vb.) temel tasarımını, bileşenlerini ve performans analizlerini kapsar.

Radyasyondan Korunma ve Sağlık Fiziği

Mesleğin en kritik dersidir. İyonize radyasyonun zararlı etkilerini ve hem personelin hem de halkın bu etkilerden korunması için alınması gereken önlemleri (zaman, mesafe, zırhlama) öğretir.

Nükleer Güvenlik ve Kalkanlama

Bir nükleer santralin kaza senaryolarına karşı nasıl korunacağını, güvenlik sistemlerini ve reaktörden sızabilecek radyasyonu durduracak olan beton kalkanlama hesaplamalarını inceler.

Nükleer Yakıt Döngüsü

Uranyumun madenden çıkarılmasından, zenginleştirilmesine, reaktörde yakıt olarak kullanılmasına ve sonrasında ortaya çıkan nükleer atıkların yönetilmesine kadar olan tüm süreci kapsar.

Reaktörlerin Isıl-Hidroliği

Nükleer reaktörün kalbinde açığa çıkan devasa ısının, su gibi soğutucular aracılığıyla nasıl verimli ve güvenli bir şekilde uzaklaştırıldığını ve buhar üretiminde kullanıldığını inceler.

Radyasyon Algılama ve Ölçümü

Gözle görülmeyen radyasyonun, Geiger sayacı gibi farklı dedektörlerle nasıl tespit edildiğini ve dozunun nasıl ölçüldüğünü uygulamalı olarak öğretir.