Ortez ve Protez
Ortez ve Protez Hakkında
Ortez ve Protez Avantajları
- Mezunlar, bir bireyin hareket kabiliyetini geri kazandırarak yaşam kalitesini doğrudan artıran bir sağlık hizmeti sunarlar.
- Tıp, mühendislik ve tasarım disiplinlerini birleştiren bu alan, mezunlarına hem klinik hem de teknik bir yetkinlik kazandırır.
- Kendi ortez-protez uygulama merkezini (atölye/klinik) açma yetkisine sahip olmak, yüksek bir girişimcilik ve bağımsız çalışma potansiyeli sağlar.
- Biyoteknoloji ve malzeme bilimindeki gelişmeler (biyonik uzuvlar, karbon fiber vb.) mesleği sürekli dinamik ve gelişime açık tutar.
- Nitelikli lisans mezunu sayısının henüz doyum noktasına ulaşmamış olması, sektörde istihdam avantajı yaratır.
Ortez ve Protez Dezavantajları
- Mesleki uygulama, alçı modelleme ve üretim süreçleri nedeniyle kimyasallarla temas ve fiziksel efor gerektiren atölye koşullarını içerir.
- Travma veya ampütasyon geçirmiş hastalarla çalışmak, profesyonel bir psikolojik dayanıklılık ve hasta yönetimi becerisi gerektirir.
- Her vaka anatomik olarak benzersiz olduğu için, standart bir üretim yerine her hasta için ayrı bir tasarım ve problem çözme süreci zorunludur.
- Kendi işletmesini kurmak isteyenler için, gerekli makine parkuru ve teknolojik donanım ciddi bir başlangıç yatırımı gerektirebilir.
- Tedavi süreci, ölçü alımından rehabilitasyon sonuna kadar uzayan, sabır ve titiz takip gerektiren uzun soluklu bir yapıdır.
Ortez ve Protez Kimlere Uygun?
İnsan anatomisine ve hareketine ilgi duyan, el becerisi yüksek, empati kurabilen, tasarım ve problem çözme yeteneği olan, sabırlı ve sorumluluk sahibi bir aday profiline hitap eder.
Adayın, insan anatomisine ve biyomekaniğe (hareketin fiziği) karşı derin bir ilgi duyması ve bu bilgiyi pratik uygulamaya dökebilmesi gerekir.
Fiziksel ve psikolojik olarak zorlu bir süreçten geçen hastalarla, güvene dayalı ve destekleyici bir iletişim kurabilmek için yüksek bir empati yeteneği şarttır.
Hem hassas bir zanaatkar gibi malzemeyi işleyebilmek hem de bir mühendis gibi tasarım yapabilmek için yüksek el becerisi ve üç boyutlu düşünme yeteneği aranır.
Her hastanın vücut yapısı ve ihtiyacı farklı olduğu için, standart çözümler yerine kişiye özel ve yaratıcı teknik çözümler üretebilme becerisi önemlidir.
Bir cihazın üretiminden hastaya uyum sürecine kadar geçen sürede, titizlikle çalışabilecek sabırlı ve azimli bir kişilik yapısı beklenir.
Hastanın yaşam kalitesini doğrudan etkileyen bir cihaz tasarlamanın getirdiği ağır sorumluluğun bilincinde olmak gerekir.
Ortez ve Protez Bölümü Kariyer Olanakları
Ortotist ve Prostetistler, rehabilitasyon ekibinin (hekim, fizyoterapist) önemli bir ortağı olarak çalışırlar. En yaygın ve ideal kariyer yolu, mezunların kendi özel ortez-protez uygulama merkezlerini açarak girişimci olmalarıdır. Bunun yanı sıra, hastanelerin ilgili birimleri ve medikal firmalar da önemli istihdam alanlarıdır.
Özel Ortez-Protez Merkezi Sahibi / Yöneticisi
Kendi merkezini kurarak, hastalara özel protez ve ortezlerin ölçü alımından üretimine ve uygulamasına kadar tüm süreçlerini yönetir.
Hastane Ortez-Protez Laboratuvarı Sorumlusu
Kamu veya üniversite hastanelerinde, hekimlerle işbirliği içinde yatan ve ayaktan hastalara gerekli cihazların tasarımını ve uygulamasını yapar.
Medikal Firma Ürün Uzmanı
Uluslararası protez firmalarında (Ottobock vb.), yeni teknolojilerin (biyonik dizler, karbon ayaklar) tanıtımını yapar ve diğer uzmanlara eğitim verir.
Klinik Uygulayıcı (Özel Merkez)
Mevcut özel merkezlerde, hasta değerlendirmesi, ölçü alma ve cihaz provası gibi klinik süreçleri yürüten uzman olarak çalışır.
Ar-Ge Uzmanı
Protez ve ortez üretiminde kullanılacak yeni malzemelerin veya tasarımların geliştirildiği araştırma projelerinde görev alır.
Akademisyen
Yüksek lisans ve doktora yaparak üniversitelerin Ortez-Protez bölümlerinde bilimsel araştırmalar yapar ve yeni nesil uzmanları yetiştirir.
Ortez ve Protez Dersleri
Bölüm müfredatı, tıp, mühendislik ve zanaatın yoğun bir birleşimidir. Eğitimin omurgasını, insan hareketini anlamayı sağlayan 'Biyomekanik', farklı uzuv kayıplarına yönelik cihazları öğreten 'Protez/Ortez Uygulamaları' ve bu cihazların üretildiği atölye dersleri oluşturur.
Alt Ekstremite Protezleri
Ayak, diz altı ve diz üstü ampütasyonları için kullanılan protezlerin çeşitlerini, soket tasarımlarını ve biyomekanik prensiplerini uygulamalı olarak öğretir.
Üst Ekstremite Protezleri
El ve kol kayıplarında kullanılan, estetik veya fonksiyonel (biyoelektrik vb.) protezlerin tasarımını ve kontrol mekanizmalarını inceler.
Omurga Ortezleri
Skolyoz, kifoz gibi omurga eğriliklerinin düzeltilmesi veya kırıkların tedavisi için kullanılan korselerin tasarım ve üretim tekniklerini kapsar.
Biyomekanik ve Kineziyoloji
İnsan hareketinin fiziksel prensiplerini, yürüme analizini ve kas-iskelet sisteminin çalışma mekaniğini öğreterek, doğru cihaz tasarımı için bilimsel temel sağlar.
Klinik Değerlendirme ve Ölçü Alma
Hastanın güdük (kalan uzuv) yapısının değerlendirilmesini, alçı ile negatif ölçü almayı ve bu ölçünün modellemesini (pozitif model) uygulamalı olarak gösterir.
Malzeme Bilgisi ve Teknoloji
Ortez ve protez yapımında kullanılan termoplastikler, karbon fiber, silikon ve metallerin özelliklerini ve işleme tekniklerini öğretir.