Otonom Sistemler Teknikerliği Genel Bilgileri

Otonom Sistemler Teknikerliği (Ön Lisans) Bölümü Nedir?

Otonom Sistemler Teknikerliği, çevresini sensörler aracılığıyla algılayan, topladığı verileri işleyerek insan müdahalesi olmadan kendi kendine karar veren ve görevini icra eden akıllı makinelerin (robotlar, dronelar, sürücüsüz araçlar vb.) montajı, entegrasyonu, testi, bakımı ve operasyonu üzerine odaklanan, ileri teknolojiye dayalı 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Bu bölümden mezun olan profesyonellere "Otonom Sistemler Teknikeri" unvanı verilir.

Bu bölümü, diğer yakın alanlardan ayıran temel fark, "karar verme" yeteneğidir:

• Bir Otomasyon Teknikeri, fabrikadaki bir robot kolunu, önceden programlanmış tek bir görevi tekrarlı olarak yapması için kurarken,
• Bir Otonom Sistemler Teknikeri, bir İnsansız Hava Aracının (İHA), karşısına bir engel çıktığında bu engelden kendi kendine kaçınmasını veya hedefini otonom olarak bulmasını sağlayan sistemlerin saha uygulamasında ve testinde görev alır.

Onlar, kendi kendine giden ve düşünen makinelerin "saha teknisyenleri ve operasyon uzmanlarıdır". 🤖

Otonom Sistemler Teknikerliği Bölümü Dersleri

Bu bölüme öğrenci kabulü, YKS'nin sadece birinci oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) puan türüyle yapılır. Eğitim, mekanik, elektronik, yazılım ve temel yapay zekâ konularını birleştirir.

1. Temel Mühendislik Dersleri:
   • Temel Elektrik-Elektronik
   • Algoritma ve Programlamaya Giriş (genellikle Python)
   • Bilgisayar Destekli Çizim (CAD)
   • Teknik Resim
2. Mekanik ve Kontrol Dersleri:
   • Mekanik Sistemler ve Makine Elemanları
   • Sensörler ve Eyleyiciler (Aktüatörler)
   • Otomatik Kontrol Sistemleri ve PLC
3. Otonom Sistemler Dersleri (Bölümün Kalbi):
   • Otonom Sistem Mimarileri ve Haberleşme Protokolleri
   • Navigasyon ve Konumlandırma Sistemleri (GPS, IMU vb.)
   • Bilgisayarlı Görü ve Görüntü İşlemeye Giriş
   • Yapay Zekâ ve Karar Verme Mekanizmalarına Giriş

Bölüm Kimler İçin Uygundur?

Bu bölüm, geleceğin teknolojilerine tutkuyla bağlı, disiplinlerarası düşünebilen ve pratik problem çözme yeteneği yüksek adaylar için idealdir:

1. Yüksek Teknolojiye, Robotik ve Yapay Zekâya Karşı Güçlü Bir Merak.
2. Disiplinlerarası Düşünme Yeteneği: Mekanik, elektronik ve yazılımı bir bütün olarak görebilme.
3. Analitik Problem Çözme ve "Arıza Bulma" (Troubleshooting) Becerisi: Karmaşık bir otonom sistemdeki sorunun kaynağını bulabilme.
4. Sistemli ve Metodik Çalışma Alışkanlığı.
5. Sürekli Öğrenmeye ve Kendini Geliştirmeye Açıklık: Bu teknoloji her gün değişmektedir.

Mezunları (Otonom Sistemler Teknikeri) Ne İş Yapar?

Mezunlar, Türkiye'nin en stratejik ve en yüksek teknolojiye sahip sektörlerinde, özellikle savunma ve havacılık sanayiinde, Ar-Ge ve üretim süreçlerinde kritik roller üstlenirler.

Başlıca Kariyer Alanları:

• Savunma Sanayii ve Havacılık: Mezunlar için birincil ve en büyük istihdam alanıdır.
  • Kurumlar: Baykar, TUSAŞ (TAI), ASELSAN, ROKETSAN, Havelsan, STM gibi sektörün öncü firmaları.
  • Roller: İnsansız Hava/Kara/Deniz Araçlarının montajı, sistem entegrasyonu, saha testleri ve bakım-onarım süreçlerinde "Sistem Entegrasyon Teknikeri", "Test Teknikeri" veya "Saha Operatörü" olarak.
• Otomotiv Sektörü: TOGG gibi otonom sürüş teknolojileri geliştiren firmaların Ar-Ge ve test ekiplerinde.
• Tarımsal Teknoloji (Agri-Tech): Otonom traktörler, zirai dronelar ve akıllı tarım sistemleri geliştiren firmalarda.
• Lojistik ve E-ticaret: Akıllı depolarda kullanılan otonom mobil robotların (AMR) kurulum ve bakım ekiplerinde.
• Robotik ve Otomasyon Firmaları: Endüstriyel tesisler için otonom çözümler üreten sistem entegratörü firmalarda.

Maaş Durumu: Bu bölüm, gerektirdiği ileri düzey ve çok yönlü teknik beceriler ile özellikle savunma sanayiindeki yüksek talep nedeniyle, 2 yıllık ön lisans programları arasında en yüksek gelir potansiyeline sahip alanlardan biridir.

Bölümün Avantajları ve Dezavantajları

1. Avantajları ✅
   • 2 yılda, geleceğin en stratejik ve en yüksek teknolojili alanlarından birinde, piyasada çok aranan bir meslek edinme.
   • Özellikle savunma sanayii gibi prestijli ve istikrarlı bir sektörde net bir kariyer yolu sunması.
   • Çok yüksek maaş potansiyeli ve sürekli gelişim imkanı.
   • Mühendislik fakültelerine DGS ile geçiş için çok modern ve güçlü bir temel oluşturması.
2. Dezavantajları ❌
   • İş piyasasının çok niş ve büyük ölçüde belirli savunma ve teknoloji firmaları ile sınırlı olması.
   • İş olanaklarının genellikle Ankara ve İstanbul gibi büyük şehirlerde yoğunlaşması.
   • Teknolojinin çok hızlı evrilmesi nedeniyle ömür boyu öğrenme ve kendini sürekli güncelleme zorunluluğu.
   • Yüksek sorumluluk gerektiren, hata payının düşük olduğu bir çalışma ortamı.

İleri Eğitim ve Gelişim (DGS)

2 yıllık eğitimlerini lisans seviyesine taşıyarak kariyerlerinde tasarım ve sistem mühendisi olmak isteyen mezunlar için Dikey Geçiş Sınavı (DGS) en önemli fırsattır.

• DGS ile Geçilebilen Başlıca Lisans Bölümleri:
  1. Doğrudan İlgili Mühendislikler:
     • Robotik ve Otonom Sistemler Mühendisliği
     • Mekatronik Mühendisliği
     • Havacılık ve Uzay Mühendisliği
     • Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği
  2. Diğer İlgili Mühendislikler:
     • Bilgisayar Mühendisliği
     • Yazılım Mühendisliği
     • Elektrik-Elektronik Mühendisliği
• Portfolyo: Kişisel olarak yapılan robotik veya kodlama projeleri, iş başvurularında diplomadan daha etkili olabilir.