Robotik Ve Yapay Zeka Genel Bilgileri

Robotik ve Yapay Zekâ (Ön Lisans) Bölümü Nedir?

Robotik ve Yapay Zekâ bölümü, endüstriyel üretim hatlarından hizmet sektörüne kadar birçok alanda kullanılan akıllı robotların ve otonom sistemlerin kurulumu, temel programlaması, işletilmesi ve bakımı üzerine odaklanan, ileri teknolojiye dayalı 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Bu bölümden mezun olan profesyonellere "Robotik ve Yapay Zekâ Teknikeri" veya "Robotik Teknikeri" unvanı verilir.

Bu bölümü, 4 yıllık mühendislik programlarından ayıran temel fark şudur:

• Bir Mühendis, bir robotun mekanik tasarımını veya yapay zekâ algoritmasını sıfırdan geliştirirken,
• Bir Robotik ve Yapay Zekâ Teknikeri, fabrikada var olan bir robot kolunu, belirli bir görevi (kaynak yapma, parça taşıma vb.) yapması için programlayan, sistemin kurulumunu yapan ve arızalandığında bakım ve onarımını gerçekleştiren kişidir.

Onlar, modern "akıllı fabrikaların" sahadaki uygulayıcıları ve teknik destek gücüdür. 🤖

Robotik ve Yapay Zekâ Bölümü Dersleri

Bu bölüm, Meslek Yüksekokulları (MYO) bünyesinde yer alan 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Bölüme öğrenci kabulü, YKS'nin sadece birinci oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) puan türüyle yapılır.

Eğitim müfredatı, mekanik, elektronik ve temel yazılım bilgilerini yoğun pratik uygulamalarla birleştirir.

1. Temel Dersler:
   • Temel Elektrik-Elektronik
   • Algoritma ve Programlamaya Giriş (genellikle Python)
   • Teknik Resim ve Bilgisayar Destekli Çizim (CAD)
2. Robotik ve Otomasyon Dersleri (Bölümün Kalbi):
   • Robot Teknolojilerine Giriş.
   • Endüstriyel Robot Programlama: Robot kollarını "teach pendant" (el kumandası) ile programlama ve görev atama.
   • Sensörler ve Aktüatörler (Eyleyiciler): Robotun "duyuları" ve "kasları".
   • PLC (Programlanabilir Mantıksal Denetleyici) Sistemleri.
3. Yapay Zekâya Giriş Dersleri:
   • Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesine Giriş.
   • Bilgisayarlı Görü Temelleri: Kameralar aracılığıyla nesneleri tanıma prensipleri.

Eğitimin en önemli kısmı, öğrencilerin robot kolları ve otomasyon sistemleri ile pratik yaptığı yoğun laboratuvar uygulamaları ile üretim tesisleri veya otomasyon firmalarında yapılan zorunlu stajdır.

Bölüm Kimler İçin Uygundur?

Bu bölüm, problem çözmeyi seven, el becerisi ile mantıksal düşünmeyi birleştirebilen, teknoloji meraklısı adaylar için idealdir:

1. Teknolojiye, Robotlara ve Akıllı Sistemlere Karşı Yüksek Merak.
2. Pratik Problem Çözme ve "Arıza Bulma" Yeteneği: Çalışmayan bir robotik sistemin sorununu sistematik olarak tespit edebilme.
3. Mantıksal Düşünme ve Algoritmik Akıl Yürütme: Bir görevi adımlara bölerek robota öğretebilme.
4. El Becerisi ve Mekanik/Elektronik Sistemlere Yatkınlık.
5. Sürekli Öğrenmeye ve Kendini Geliştirmeye Açıklık: Bu alan çok hızlı gelişmektedir.

Robotik ve Yapay Zekâ Teknikerleri Ne İş Yapar?

Mezunlar, özellikle modern ve otomasyona dayalı üretim yapan sanayi tesislerinde ve teknoloji firmalarında görev alırlar.

Başlıca Kariyer Alanları:

• Endüstriyel Üretim Tesisleri (Akıllı Fabrikalar): En büyük istihdam alanıdır. Özellikle otomotiv, beyaz eşya, elektronik, gıda ve ilaç gibi sektörlerdeki modern fabrikalarda "Robot Operatörü/Programcısı" veya "Otomasyon Bakım Teknikeri" olarak çalışırlar. Görevleri, üretim hatlarındaki robotların kesintisiz ve verimli çalışmasını sağlamaktır.
• Robotik ve Otomasyon Sistem Entegratörü Firmaları: Fabrikalara özel robotik çözümler kuran teknoloji firmalarında, kurulum ve devreye alma teknikeri olarak.
• Lojistik ve E-ticaret Depoları: Hızla büyüyen bir alandır. Büyük e-ticaret şirketlerinin veya lojistik firmalarının otonom mobil robotlar (AMR) veya robotik ayrıştırma sistemleri kullandığı akıllı depolarında bakım ve operasyon teknikeri olarak.
• Teknik Servis: Endüstriyel robotların veya otomasyon sistemlerinin satış sonrası bakım ve onarım hizmetlerini veren firmalarda.

Maaş Durumu: Bu bölüm, 2 yıllık programlar arasında en yüksek gelir potansiyeline sahip alanlardan biridir. Endüstri 4.0'ın gerektirdiği bu modern ve aranan beceriler, nitelikli bir teknikerin maaşını oldukça rekabetçi bir seviyeye taşır.

Bölümün Avantajları ve Dezavantajları

1. Avantajları ✅
   • 2 yıl gibi kısa bir sürede, geleceğin en önemli teknolojileri üzerine pratik ve piyasada çok aranan bir meslek edinme.
   • Yüksek iş bulma oranı ve tatmin edici bir gelir potansiyeli.
   • Mühendislik fakültelerine DGS ile geçiş için çok modern ve güçlü bir temel oluşturması.
   • Sürekli yenilenen, dinamik bir alanda çalışma.
2. Dezavantajları ❌
   • Teknolojinin çok hızlı değişmesi nedeniyle ömür boyu öğrenme ve sürekli kendini güncelleme zorunluluğu.
   • Kariyerde, sistemlerin sıfırdan tasarımı ve Ar-Ge liderliği gibi roller için mühendislik diplomasının gerekli olması.
   • Çalışma ortamının genellikle fabrika ve endüstriyel tesisler olması ve vardiyalı çalışma gerektirebilmesi.

İleri Eğitim ve Gelişim (DGS)

2 yıllık eğitimlerini lisans seviyesine taşıyarak kariyerlerinde "Mühendis" olmak isteyen mezunlar için Dikey Geçiş Sınavı (DGS) en önemli fırsattır.

• DGS ile Geçilebilen Başlıca Lisans Bölümleri:
  1. Doğrudan İlgili Mühendislikler:
     • Robotik ve Otonom Sistemler Mühendisliği
     • Mekatronik Mühendisliği
     • Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği
  2. Diğer İlgili Mühendislikler:
     • Bilgisayar Mühendisliği
     • Yazılım Mühendisliği
     • Elektrik-Elektronik Mühendisliği
     • Endüstri Mühendisliği
• Sertifikalar: KUKA, ABB, Fanuc gibi büyük robot üreticilerinin verdiği operatörlük ve programlama sertifikaları, bir teknikeri iş piyasasında çok daha değerli kılar.