Sahne ve Dekor Tasarımı Genel Bilgileri

Sahne ve Dekor Tasarımı (Ön Lisans) Bölümü Nedir?

Sahne ve Dekor Tasarımı, bir tiyatro oyunu, film seti, televizyon programı veya herhangi bir canlı etkinlik için gerekli olan mekânın ve dekorun tasarlanması, teknik çizimlerinin yapılması, maketlerinin hazırlanması ve atölyede üretilmesi süreçlerinde görev alacak, uygulama becerisi yüksek teknikerler yetiştiren 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Bu bölümden mezun olan profesyonellere "Sahne Tasarım Teknikeri" unvanı verilir.

Bu bölümü, 4 yıllık lisans programlarından ayıran temel fark şudur:

• 4 yıllık bir Sahne Tasarımcısı, bir oyunun veya filmin genel sanatsal konseptini ve görsel dünyasını yaratırken,
• 2 yıllık Sahne ve Dekor Tasarım Teknikeri, bu konseptin teknik çizimlerini yapan, üç boyutlu maketini hazırlayan ve atölyedeki üretim sürecine doğrudan katılarak o dünyayı fiziksel olarak inşa eden kişidir.

Onlar, hayal edilen mekanları, elle tutulur hale getiren "sahne arkasının zanaatkarlarıdır". 🎭

Sahne ve Dekor Tasarımı Bölümü Dersleri

Bu bölüm, Meslek Yüksekokulları (MYO) bünyesinde yer alan 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Bölüme öğrenci kabulü, YKS'nin sadece birinci oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) puan türüyle yapılır.

Eğitim müfredatı, temel sanat eğitimi ile yoğun atölye pratiği ve teknik çizim üzerine kuruludur.

1. Temel Tasarım Dersleri:
   • Temel Sanat Eğitimi
   • Teknik Resim ve Perspektif
   • Renk Bilgisi ve Doku
   • Sanat Tarihi ve Tiyatro Tarihi
2. Uygulamalı Atölye Dersleri (Bölümün Kalbi):
   • Sahne ve Dekor Tasarımı Stüdyosu: Konseptten yola çıkarak mekan tasarlama.
   • Maket Yapım Teknikleri: Tasarlanan dekorun ölçekli modelini üretme.
   • Malzeme Bilgisi: Ahşap, metal, strafor, kumaş gibi sahne dekorunda kullanılan malzemeleri tanıma ve işleme.
   • Sahne Boyama ve Dokulandırma Teknikleri.
3. Teknik ve Dijital Dersler:
   • Bilgisayar Destekli Tasarım (CAD): AutoCAD, SketchUp gibi programlarla teknik çizim ve 3D modelleme.
   • Sahne Mekaniği ve Teknolojisi.

Eğitimin en önemli kısmı, öğrencilerin maket yaptığı, çizim yaptığı, boyadığı yoğun atölye uygulamaları ile tiyatrolar, prodüksiyon şirketleri veya fuar firmalarında yapılan zorunlu stajdır.

Bölüm Kimler İçin Uygundur?

Bu yaratıcı ve teknik alan, el becerisi ile görsel zekayı birleştirebilen adaylar için idealdir:

1. Yaratıcılık ve Güçlü Görsel/Mekânsal Algı: Boş bir sahneyi zihinde canlandırıp tasarlayabilme.
2. El Becerisi ve Atölye Çalışmasına Yatkınlık: Maket yapma, boyama, kesme, montaj gibi işlerden keyif almak.
3. Çizim Yeteneği: Hem elle hem de bilgisayarla (özellikle AutoCAD, SketchUp) teknik ve sanatsal çizimler yapabilme.
4. Problem Çözme Becerisi: Bir tasarım fikrini, gerçek dünyadaki malzeme ve fizik kurallarıyla hayata geçirecek pratik çözümler bulabilme.
5. Takım Çalışmasına Yatkınlık: Yönetmen, ışıkçı, kostümcü gibi farklı disiplinlerle bir arada çalışma.

Mezunları (Sahne Teknikerleri) Ne İş Yapar?

Mezunlar, eğlence, sanat ve organizasyon sektörlerinin görsel altyapısını oluşturan ekiplerde görev alırlar.

Başlıca Kariyer Alanları:

• Tiyatrolar: Devlet, şehir ve özel tiyatroların dekor atölyelerinde, sahnelenecek oyunların dekorlarının üretimi ve montajında.
• Prodüksiyon Şirketleri (Dizi ve Film): Bir dizi veya filmin sanat departmanında, sanat yönetmenine veya prodüksiyon tasarımcısına yardımcı olarak setlerin kurulması ve detaylandırılması sürecinde.
• Televizyon Kanalları: Haber, sabah programı, yarışma gibi programların stüdyo dekorlarının tasarımı ve üretiminde.
• Etkinlik ve Fuar Organizasyon Şirketleri: Konserler, festivaller, lansmanlar ve fuarlar için fuar stantları, sahne tasarımları ve etkinlik dekorlarının tasarımı ve kurulumunda.
• Mimarlık ve İç Mimarlık Ofisleri: Özellikle maket yapımcısı veya 3D modelleme uzmanı olarak.
• Serbest Çalışma (Freelance): En yaygın çalışma modelidir. Proje bazlı olarak farklı prodüksiyonlara veya etkinliklere hizmet verirler.

Maaş Durumu: Bu alanda gelir oldukça değişkendir ve genellikle proje bazlıdır. Özellikle hem dijital çizim programlarına hakim hem de atölye becerisi yüksek, aranan bir teknikerin proje bazlı kazancı tatmin edici olabilir.

Bölümün Avantajları ve Dezavantajları

1. Avantajları ✅
   • 2 yıl gibi kısa bir sürede, yaratıcı ve dinamik eğlence ve sanat sektörüne yönelik pratik bir meslek edinme.
   • Sürekli farklı projelerde (tiyatro, dizi, konser vb.) çalışarak monotonluktan uzak, heyecan verici bir kariyer.
   • Yaratıcılığı ve el becerisini, herkesin gördüğü somut eserlere dönüştürmenin verdiği mesleki tatmin.
2. Dezavantajları ❌
   • Eğlence sektörünün doğası gereği işlerin genellikle proje bazlı ve güvencesiz olabilmesi.
   • Proje teslim ve kurulum zamanlarında uzun, düzensiz ve stresli çalışma saatleri.
   • İşin doğasının, fiziksel olarak yorucu olabilmesi (dekor taşıma, montaj, boyama vb.).
   • İş olanaklarının büyük ölçüde İstanbul gibi büyük şehirlerde yoğunlaşması.

İleri Eğitim ve Gelişim (DGS)

2 yıllık eğitimlerini lisans seviyesine taşıyarak kariyerlerinde lider "Tasarımcı" olmak isteyen mezunlar için Dikey Geçiş Sınavı (DGS) önemli bir fırsattır.

• DGS ile Geçilebilen Başlıca Lisans Bölümleri:
  • Sahne Dekorları ve Kostümü
  • İç Mimarlık
  • İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı
  • El Sanatları
  • Geleneksel Türk Sanatları
• Portfolyo: Bu alanda iş bulmanın en önemli yolu, yapılan çizimlerden, maketlerden ve uygulanmış projelerden oluşan güçlü bir iş portfolyosudur.