Sivil Savunma ve İtfaiyecilik Genel Bilgileri
Sivil Savunma ve İtfaiyecilik (Ön Lisans) Bölümü Nedir?
Sivil Savunma ve İtfaiyecilik, yangın, sel, deprem, trafik kazası, kimyasal sızıntı gibi her türlü afet ve acil durumda, arama-kurtarma, müdahale ve temel ilk yardım faaliyetlerini yürütecek, fiziksel ve zihinsel olarak donanımlı, profesyonel ilk müdahale ekipleri yetiştiren 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Bu bölümden mezun olan profesyonellere "İtfaiye Teknikeri" veya "Arama Kurtarma Teknikeri" unvanı verilir.
Bu bölümün temel amacı, başkaları tehlikeden kaçarken, tehlikenin merkezine doğru bilgi, beceri ve cesaretle gidebilecek, insan hayatını ve malını kurtarmak için organize bir şekilde çalışabilecek uzmanlar yetiştirmektir. Onlar, toplumun en zor anlarındaki "koruyucu kahramanlarıdır". 👨🚒
Sivil Savunma ve İtfaiyecilik Bölümü Dersleri ve Eğitim Süreci
Bu bölüm, Meslek Yüksekokulları (MYO) bünyesinde yer alan 2 yıllık bir ön lisans programıdır. Bölüme öğrenci kabulü, YKS'nin sadece birinci oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) puan türüyle yapılır.
Önemli Not: Bu Bölüme Çok Katı Özel Koşullar Vardır Bu programa başvurabilmek ve mezuniyet sonrası mesleği yapabilmek için adayların genellikle aşağıdaki şartları sağlaması gerekir:
- Üniversitelerin ve atama yapacak kurumların belirlediği boy ve kilo kriterlerine uygun olmak.
- "İtfaiye Eri Olur" ibaresi taşıyan, tam teşekküllü bir hastaneden alınmış sağlık kurulu raporu almak.
- Birçok kurumun alım sırasında uyguladığı zorlu fiziksel yeterlilik parkur sınavlarını ve mülakatları başarıyla geçmek.
- Adli sicil kaydının temiz olması.
Bölüm Dersleri: Eğitim müfredatı, teoriden çok, sahada hayat kurtaracak pratik becerilere ve fiziksel dayanıklılığa odaklanır.
- Temel Dersler:
- Afet ve Acil Durum Yönetimi
- İlk Yardım
- İş Sağlığı ve Güvenliği
- Tıbbi Terminoloji
- Uygulamalı Mesleki Dersler (Bölümün Kalbi):
- Yangınla Mücadele Teknikleri ve Yangın Güvenliği.
- Arama ve Kurtarma Teknikleri: Enkazda, suda, yüksekte arama ve kurtarma.
- Tehlikeli Maddelere Müdahale (KBRN - Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer).
- İtfaiye Araç ve Malzeme Bilgisi.
- Düğüm ve Sedye Teknikleri.
- Fiziksel ve Spor Dersleri:
- Mesleki Beden Eğitimi ve Spor: Mesleğin gerektirdiği yüksek kondisyonu sağlamaya yönelik dersler.
Eğitimin en önemli kısmı, öğrencilerin tırmanma, enkaz simülasyonu, yangın söndürme gibi pratikleri yaptığı uygulama alanları ve tatbikatlar ile belediye itfaiyeleri veya AFAD birimlerinde yapılan zorunlu stajdır.
Bölüm Kimler İçin Uygundur?
Bu meslek, sıradan bir iş değil, bir yaşam biçimidir ve çok özel bir karakter yapısı gerektirir:
- Yüksek Cesaret, Fedakarlık ve Soğukkanlılık: En panik anında bile sakin kalarak, kendi hayatını riske atabilme.
- Aşırı Fiziksel Güç, Dayanıklılık ve Yüksek Kondisyon.
- Kriz Anında Hızlı ve Mantıklı Karar Verebilme Yeteneği.
- Takım Çalışmasına ve Katı Hiyerarşiye Mutlak Uyum: İtfaiyecilik, emir-komuta zinciriyle işleyen bir ekip işidir.
- İnsanlara Yardım Etme Konusunda Yüksek Motivasyon ve Adanmışlık.
Mezunları (İtfaiye Teknikerleri) Ne İş Yapar?
Mezunlar, sivil savunma ve itfaiyecilik hizmeti sunan kamu ve özel sektör kuruluşlarında operasyonel rollerde görev alırlar.
Başlıca Kariyer Alanları:
- Belediyelerin İtfaiye Teşkilatları: Mezunlar için birincil ve en büyük istihdam alanıdır. "İtfaiye Eri" olarak görev yaparlar. Atamalar KPSS puanı ve kurumların kendi yaptığı fiziki yeterlilik sınavları ve mülakatlar ile yapılır.
- Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD): İl müdürlüklerinde "Arama ve Kurtarma Teknisyeni" olarak.
- Özel Sektör: Büyük sanayi tesisleri, rafineriler, organize sanayi bölgeleri, limanlar ve havalimanlarının kendi bünyelerindeki acil durum ve yangın müdahale ekiplerinde.
- Orman Genel Müdürlüğü (OGM): Orman yangınlarına müdahale eden ekiplerde.
Maaş Durumu: İtfaiyecilik, mesleğin zorluğu ve taşıdığı riskler nedeniyle, 2 yıllık programlar arasında gelir seviyesi en iyi olan mesleklerden biridir. Kamu sektöründe temel maaşa ek olarak yıpranma payı (erken emeklilik hakkı), ek tazminatlar ve fazla mesai ücretleri ile gelir daha da artar.
Bölümün Avantajları ve Dezavantajları
- Avantajları ✅
- 2 yılda, toplum nezdinde saygın ve kahraman olarak görülen onurlu bir mesleğe sahip olma.
- Sürekli hareket ve adrenalin içeren, aktif ve dinamik bir iş hayatı.
- Kamu sektöründe istikrarlı ve güvenceli bir iş ile birlikte iyi özlük haklarına sahip olma.
- İnsanların hayatını ve malını kurtarmanın verdiği eşsiz manevi tatmin.
- Dezavantajları ❌
- İşin doğası gereği aşırı derecede tehlikeli, fiziksel ve psikolojik olarak çok yıpratıcı olması.
- Sürekli olarak travmatik olaylara, yaralanmalara ve kayıplara tanıklık etme.
- 24 saatlik vardiyalar gibi son derece yorucu ve düzensiz bir çalışma sistemine sahip olması.
- Uzun vadede mesleki hastalıklara ve yaralanmalara maruz kalma riskinin yüksek olması.
İleri Eğitim ve Gelişim (DGS)
2 yıllık eğitimlerini lisans seviyesine taşıyarak kariyerlerinde yönetici veya planlamacı olmak isteyen mezunlar için Dikey Geçiş Sınavı (DGS) önemli bir fırsattır.
- DGS ile Geçilebilen Başlıca Lisans Bölümleri:
- Doğrudan İlgili Lisans Bölümleri:
- Acil Yardım ve Afet Yönetimi (Lisans)
- Diğer Alanlar:
- Sosyal Hizmet
- Sağlık Yönetimi
- Doğrudan İlgili Lisans Bölümleri:
- Mesleki Eğitimler: Kariyer boyunca yüksekte çalışma, endüstriyel kurtarma, KBRN müdahalesi gibi birçok farklı alanda sürekli hizmet içi eğitimler alınır.