Mobil Logo
Türkoloji bölümü banner

Türkoloji Genel Bilgileri

Güncelleme: 08.09.2025

Türkoloji Hakkında

Türkoloji, Türk halklarının dillerini, tarihini, edebiyatlarını ve kültürlerini başlangıcından günümüze kadar bütüncül bir yaklaşımla inceleyen, 4 yıllık bir lisans programıdır. Genellikle Sözel (SÖZ) puan türüyle öğrenci alan bu bölüm, sadece Türkiye Türkçesi ile değil, Göktürkçeden Orta Asya'daki çağdaş Türk dillerine kadar geniş bir yelpazeye odaklanır. Temel amacı, Türk dünyasının dilsel ve kültürel mirası hakkında en derinlikli bilgiye sahip, karşılaştırmalı çalışmalar yürütebilen ve bu alanda bilimsel eserler üretebilen, nitelikli araştırmacılar ve "Türkologlar" yetiştirmektir.
Türkoloji

Türkoloji Avantajları

  • Türk dünyasının dilsel, edebi ve tarihi mirasına dair mümkün olan en kapsamlı ve derin entelektüel birikimi sağlama.
  • Dünyada çok az sayıda insanın sahip olduğu, son derece prestijli bir akademik uzmanlık alanı olması.
  • Çok güçlü bir araştırma, analiz ve filolojik çözümleme yeteneği kazandırması.
  • TİKA, YTB, Dışişleri Bakanlığı gibi stratejik kamu kurumlarında, Türk dünyası üzerine uzmanlaşmış kadrolarda çalışma potansiyeli.

Türkoloji Dezavantajları

  • İş piyasasının akademisyenlik ve birkaç özel kamu kurumu dışında neredeyse hiç olmaması.
  • Profesyonel bir kariyerin, mutlak surette uzun, zorlu ve rekabetçi bir doktora sürecine bağlı olması.
  • Bölümün, genel özel sektör için hiçbir doğrudan ticari karşılığının bulunmaması.
  • Kariyer için birden fazla tarihi ve çağdaş Türk diline ileri düzeyde hakimiyetin gerekmesi.

Türkoloji Kimlere Uygun?

Bu bölüm; ticari kaygılardan çok akademik bir tutkuyla hareket eden, Türk tarihine ve dillerine karşı derin bir merak duyan, kütüphanelerde ve arşivlerde araştırma yapmayı seven, son derece sabırlı ve disiplinli adaylar için idealdir.

Türk tarihine, farklı Türk dillerine ve kültürlerine karşı bütüncül ve tutkulu bir ilgi duyanlar.

Dilbilime ve özellikle dillerin tarihsel gelişimini ve karşılaştırmasını yapmaya karşı sıra dışı bir yetenek ve merak sahibi olanlar.

Yoğun akademik okuma, araştırma ve metin çözümleme disiplinine sahip, kütüphanelerde çalışmayı sevenler.

Farklı diller, dönemler ve coğrafyalar arasında analitik ve karşılaştırmalı bağlantılar kurabilme becerisi olanlar.

Akademik kariyeri birincil hedef olarak gören ve uzun bir lisansüstü eğitim sürecine zihinsel olarak hazır olanlar.

Uzun saatler boyunca kütüphane veya arşiv gibi ortamlarda tek başına, öz motivasyonla çalışabilme disiplini.

Türkoloji Bölümü Kariyer Olanakları

Bu bölüm, iş piyasasına yönelik bir program değildir ve kariyer olanakları neredeyse tamamen lisansüstü eğitime (Yüksek Lisans, Doktora) bağlıdır. Mezunlar için en doğal ve gerçekçi kariyer yolu akademisyenlik ile Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu gibi stratejik kamu kurumlarında uzmanlıktır.

Akademisyen (Türkolog)

Üniversitelerin Türkoloji veya ilgili bölümlerinde kalarak, Türk dilleri ve kültürleri üzerine bilimsel araştırmalar yapar ve ders verir.

Türk Dil Kurumu (TDK) Uzmanı

Kurum bünyesinde, Türkiye Türkçesi veya tarihi ve çağdaş Türk dilleri üzerine sözlük, gramer ve araştırma projelerinde çalışır.

Türk Tarih Kurumu (TTK) Uzmanı

Orta Asya Türk tarihi ve kültürü üzerine yapılan araştırma projelerinde ve yayın faaliyetlerinde görev alır.

Kamu Kurumu Uzmanı

Dışişleri Bakanlığı, MİT, TİKA, YTB gibi kurumların Türk dünyası ile ilgili birimlerinde bölge ve dil uzmanı olarak çalışır.

Yazma Eserler Uzmanı / Arşivci

Kütüphanelerde veya arşivlerde, özellikle Osmanlıca ve Çağatayca gibi dillerde yazılmış el yazması eserlerin tasnifi ve incelenmesi üzerine çalışır.

Akademik Yayıncılık Editörü

Türkoloji alanında yayın yapan akademik yayınevlerinde veya dergilerde, yayınların bilimsel standartlara uygunluğunu denetler.

Türkoloji Dersleri

Bölümün ders programı, Türk dilinin ve kültürünün tarihsel ve coğrafi derinliğine odaklanır. Eğitim, Göktürkçe gibi en eski metinlerden başlayarak Osmanlıca üzerinden günümüz Orta Asya Türk dillerine kadar uzanan geniş bir yelpazeyi ve karşılaştırmalı gramer çalışmalarını içerir.

Eski Türkçe (Göktürkçe ve Uygurca)

Orhun ve Yenisey yazıtları gibi Türkçenin en eski yazılı metinlerinin dilbilgisi yapısını ve okunmasını öğretir.

Orta Türkçe

Karahanlı, Harezm ve Kıpçak Türkçesi dönemlerinde yazılmış Kutadgu Bilig gibi temel eserlerin dil özelliklerini inceler.

Osmanlı Türkçesi

Klasik Divan edebiyatını ve tarihi arşiv metinlerini anlayabilmek için gerekli olan Arapça ve Farsça kökenli dil yapısını öğretir.

Çağdaş Türk Dilleri (Kıpçak Grubu)

Günümüzde konuşulan Kazak, Kırgız, Tatar Türkçeleri gibi dillerin temel gramer yapılarını ve metinlerini inceler.

Çağdaş Türk Dilleri (Oğuz Grubu)

Türkiye Türkçesinin en yakın akrabaları olan Azerbaycan ve Türkmen Türkçelerinin dil özelliklerini ve edebiyatlarını inceler.

Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Grameri

Tüm Türk dillerinin ses (fonetik) ve biçim (morfoloji) yapılarını karşılaştırarak aralarındaki tarihsel ilişkileri ve farklılıkları inceler.

Türk Dili Tarihi

Türk dilinin en eski dönemlerinden günümüze kadar geçirdiği tarihsel evrimi ve dallanmaları bütüncül bir şekilde ele alır.

Türk Kültür Tarihi

Türk halklarının İslamiyet öncesi ve sonrası dönemlerdeki sosyal yaşamını, inançlarını, mitolojisini ve maddi kültürünü inceler.