Uçuş Harekat Yöneticiliği
Uçuş Harekat Yöneticiliği Hakkında
Uçuş Harekat Yöneticiliği Avantajları
- Havacılık sektörünün kritik rollerinden biri olan 'Uçuş Dispeçerliği' mesleğine adım atma fırsatı sunar.
- Gerektirdiği ağır sorumluluk ve özel lisans nedeniyle, iyi bir maaş potansiyeline ve sosyal haklara sahiptir.
- Her uçuşun kendine özgü dinamikleri olduğu için, monotonluktan uzak ve tatmin edicidir.
- Havacılık, küresel standartlarda işleyen bir sektör olduğu için, kazanılan yetkinlikler uluslararası geçerliliğe sahiptir.
Uçuş Harekat Yöneticiliği Dezavantajları
- Havacılık operasyonları 7/24 devam ettiği için, işin doğası gece, hafta sonu ve bayram tatillerini de kapsayan vardiyalı bir çalışma düzenini zorunlu kılar.
- İş piyasası oldukça niş bir yapıdadır ve büyük ölçüde sadece havayolu şirketlerinin genel merkezlerinin bulunduğu şehirlerle sınırlıdır.
- Mesleği icra edebilmek için üniversite diplomasının yanı sıra, SHGM tarafından verilen lisans sınavını da geçmek zorunludur.
- Sürekli değişen hava koşulları ve teknik aksaklıklar, her an tetikte olmayı ve yüksek konsantrasyonu gerektirir.
Uçuş Harekat Yöneticiliği Kimlere Uygun?
Analitik zekası güçlü, kriz anında soğukkanlı kalabilen, çoklu görevleri yönetebilen, detaycı, kararlı ve havacılık tutkusu olan bir aday profili gerektirir.
Adayın, hava durumu, teknik veriler, yakıt durumu gibi onlarca farklı değişkeni aynı anda analiz edip en doğru sonucu çıkarabilmesi gerekir.
Acil bir durumda veya beklenmedik bir hava muhalefetinde panik yapmadan, saniyeler içinde doğru kararı verebilecek mutlak bir soğukkanlılık şarttır.
Bir uçuş planındaki en küçük bir hatanın bile büyük riskler yaratabileceğinin bilinciyle, aşırı derecede detaycı ve titiz bir çalışma anlayışı aranır.
Aynı anda birden fazla uçuşu takip edebilmek ve farklı pilotlarla iletişim kurabilmek için güçlü bir çoklu görev yönetimi becerisi önemlidir.
Pilotlarla ve diğer birimlerle net, hızlı ve etkili bir iletişim kurabilmek, operasyonun güvenliği için hayati önem taşır.
Havacılık kurallarına ve prosedürlerine harfiyen uyma disiplini, bu meslekte başarının temel anahtarıdır.
Uçuş Harekat Yöneticiliği Bölümü Kariyer Olanakları
Uçuş Harekat Yöneticiliği mezunları, havayolu şirketlerinin operasyonel kalbi olan merkezlerde görev alırlar. En büyük ve birincil istihdam alanı, Türk Hava Yolları, Pegasus gibi ticari havayolu şirketleridir. Özel jet operasyonları ve kargo havayolları da önemli kariyer fırsatları sunar.
Uçuş Harekat Uzmanı (Dispeçer)
Havayolu şirketlerinin Uçuş Harekat Kontrol Merkezlerinde (OCC), uçuş planlarını hazırlar, yakıt hesaplarını yapar ve uçuşu anlık olarak takip eder.
Uçuş Takip Sorumlusu
Havadaki uçakların konumlarını, rotalarını ve hava durumuyla olan etkileşimlerini sürekli izleyerek, olası gecikmeleri veya sorunları raporlar.
Ekip Planlama Uzmanı
Pilot ve kabin ekiplerinin uçuş programlarını, yasal dinlenme sürelerine ve lisans geçerliliklerine göre planlayan birimlerde çalışır.
Ramp / Yer İşletme Koordinatörü
Uçağın yerdeki hazırlık süreçlerini (yakıt alımı, yükleme, temizlik vb.) koordine ederek, uçağın zamanında kalkışa hazır olmasını sağlar.
Havacılık Enformasyon Memuru (AIM)
Havalimanlarında veya hava trafik kontrol ünitelerinde, uçuş ekiplerine gerekli olan havacılık bilgilerini (NOTAM, meteoroloji vb.) sağlayan birimlerde görev alır.
Özel Havacılık Operasyon Sorumlusu
İş jeti veya hava taksi hizmeti veren şirketlerde, özel uçuşların planlamasını, izinlerini ve yer hizmetlerini organize eder.
Uçuş Harekat Yöneticiliği Dersleri
Bölüm müfredatı, havacılık tekniği, meteoroloji, navigasyon ve operasyonel planlamanın yoğun bir birleşimidir. Eğitimin omurgasını, bir uçağın A noktasından B noktasına güvenle nasıl gideceğini hesaplayan 'Uçuş Planlama', atmosfer olaylarını analiz eden 'Havacılık Meteorolojisi' ve yön bulmayı sağlayan 'Seyrüsefer' dersleri oluşturur.
Uçuş Planlama ve İzleme
Mesleğin temelidir. Bir uçuş için en uygun rotayı seçmeyi, yakıt tüketimini hesaplamayı, uçuş planını (OFP) hazırlamayı ve uçuşu takip etmeyi öğretir.
Havacılık Meteorolojisi
Atmosfer olaylarını, rüzgar, türbülans, buzlanma gibi hava koşullarının uçuşa etkisini ve havacılık meteoroloji raporlarını (METAR, TAF) analiz etmeyi kapsar.
Seyrüsefer (Navigasyon)
Dünya üzerindeki konum belirleme yöntemlerini, havacılık haritalarını okumayı, rota oluşturmayı ve modern navigasyon sistemlerini (GPS, INS) kullanmayı öğretir.
Uçak Performansı ve Ağırlık Denge
Bir uçağın kalkış, tırmanma ve iniş performansını etkileyen faktörleri ve uçağın güvenli uçması için yüklerin nasıl dengeli dağıtılması gerektiğini inceler.
Havacılık Hukuku ve Kuralları
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından belirlenen, uyulması zorunlu havacılık kurallarını ve düzenlemelerini öğretir.
Hava Trafik Yönetimi ve İletişim
Hava sahasının yapısını, hava trafik kontrol (ATC) ünitelerinin işleyişini ve havacılıkta kullanılan standart iletişim frazeolojisini kapsar.