Yaşlı Bakımı Genel Bilgileri
Yaşlı Bakımı Hakkında
Yaşlı Bakımı Avantajları
- Toplumun en tecrübeli bireylerine hizmet ederek onların hayatının son dönemlerini daha konforlu geçirmesini sağlamak.
- Türkiye ve dünya nüfusunun hızla yaşlanması, bu alandaki nitelikli teknikerlere olan talebi sürekli artırmakta ve yüksek bir iş güvencesi yaratmaktadır.
- Mezunlar, iki yıl gibi kısa bir sürede, sağlık sektöründe her zaman ihtiyaç duyulan, saygın bir mesleğe hızlı bir giriş yaparlar.
- Meslek, insanlarla birebir, derin ve anlamlı bağlar kurma ve onların hayat hikayelerine tanıklık etme fırsatı verir.
- Hemşirelik ve Fizyoterapi gibi 4 yıllık önemli sağlık bölümlerine DGS ile geçiş için en doğal ve en sağlam temeli oluşturur.
Yaşlı Bakımı Dezavantajları
- Meslek, hem hastayı kaldırma gibi fiziksel eforlar hem de zorlu yaşam durumlarına tanıklık etme nedeniyle duygusal olarak oldukça yıpratıcıdır.
- Sürekli olarak kronik hastalıklar, demans (bunama) ve yaşam sonu gibi konularla yüzleşmek, zamanla 'tükenmişlik sendromu' riskini artırır.
- İşin gerektirdiği ağır duygusal ve fiziksel yüke kıyasla, maaşlar ve sosyal haklar bazen mütevazı kalabilmektedir.
- Vardiyalı ve nöbetli çalışma düzeni, özellikle yatılı bakım kurumlarında, sosyal hayatı ve aile düzenini olumsuz etkileyebilir.
- Yaşlı bireylerin ve ailelerinin karmaşık psikolojileri ve beklentileriyle başa çıkmak, yüksek bir sabır ve iletişim becerisi gerektirir.
Yaşlı Bakımı Kimlere Uygun?
Bu meslek, temelinde derin bir insan sevgisi, merhamet ve saygı olan; sabrı ve şefkati bir yaşam ilkesi olarak benimsemiş; hem fiziksel hem de duygusal olarak dayanıklı; güvenilir, sorumluluk sahibi ve iyi bir dinleyici olan özel bir kişilik yapısı gerektirir.
Adayın, yaşlı bireylerin yavaşlayan hareketlerine, tekrarlayan sorularına ve hassas ruh hallerine karşı bir sabır ve saygı göstermesi gerekir.
Kendilerini yalnız veya çaresiz hisseden yaşlı bireyler için iyi bir sırdaş ve dinleyici olabilmek, güçlü bir empati yeteneği gerektirir.
Hastayı yataktan kaldırma, ona pozisyon verme veya kişisel bakımını yapma gibi görevler, iyi bir fiziksel kondisyon ve dayanıklılık ister.
Düşme veya ani tansiyon yükselmesi gibi acil sağlık sorunları karşısında panik yapmadan, soğukkanlı bir şekilde ilk müdahaleyi yapabilme becerisi önemlidir.
Yaşlı bireyin ve ailesinin güvenini kazanabilecek, verdiği sözü tutan ve üzerine aldığı sorumluluğu eksiksiz yerine getiren bir karaktere sahip olmak şarttır.
Yaşlı bireyin genel durumundaki (iştah, uyku, ruh hali vb.) en ufak bir olumsuz değişikliği bile fark edebilecek keskin bir gözlem yeteneği bu meslekte hayat kurtarır.
Yaşlı Bakımı Bölümü Kariyer Olanakları
Yaşlı Bakım Teknikerleri, yaşlı bireylerin bakım ve destek hizmeti aldığı tüm kurumlarda geniş iş olanaklarına sahiptir. En büyük istihdam alanı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na bağlı veya özel huzurevleri ve yaşlı bakım merkezleridir. Hızla büyüyen evde bakım hizmetleri sektörü de önemli bir kariyer alanıdır. Kamu atamaları KPSS puanı ile yapılır.
Yaşlı Bakım Merkezi / Huzurevi Teknikeri
Huzurevlerinde veya yaşlı bakım merkezlerinde kalan yaşlı bireylerin günlük temel bakımlarını, ilaç takiplerini ve sosyal aktivitelerini yönetir. En yaygın kariyer yoludur.
Evde Bakım Teknikeri
Evde bakım hizmeti sunan özel şirketler veya belediyeler bünyesinde, yaşlı veya yatağa bağımlı bireylerin kendi ev ortamlarında bakımlarını üstlenir.
Geriatri Servisi Destek Personeli
Hastanelerin yaşlı sağlığı (geriatri) kliniklerinde veya servislerinde, hemşirelerin denetiminde yatan yaşlı hastaların temel bakımına yardımcı olur.
Palyatif Bakım Merkezi Destek Personeli
Yaşam sonu destek hizmeti veren palyatif bakım merkezlerinde, durumu ağır olan hastaların konforunu ve yaşam kalitesini artırmaya yönelik bakım hizmetleri sunar.
Belediye Yaşlı Hizmetleri Birimi Personeli
Belediyelerin yaşlılara yönelik hizmet verdiği gündüz bakım evlerinde ('yaşlı kreşleri') veya sosyal destek birimlerinde görev alır.
Bakım Kurumu Yöneticisi (Tecrübe ile)
Belirli bir tecrübeyi kazandıktan sonra, özel bir yaşlı bakım merkezinin veya huzurevinin idari ve operasyonel yöneticiliğini yapabilir.
Yaşlı Bakımı Dersleri
Yaşlı Bakımı müfredatı, oldukça pratik ve uygulamaya dayalıdır. Eğitim, temel sağlık ve gerontoloji (yaşlılık bilimi) bilgisi üzerine, bir yaşlı bireyin günlük fiziksel, sosyal ve zihinsel ihtiyaçlarının nasıl karşılanacağını öğreten mesleki uygulama dersleri ve zorunlu stajlarla şekillenir.
Geriatriye Giriş (Yaşlılık Bilimi)
Yaşlanma sürecinin biyolojik, psikolojik ve sosyal boyutlarını, yaşlılıkta sık görülen hastalıkları ve yaşlı sağlığına bütüncül yaklaşımı öğreten temel derstir.
Yaşlı Bakım İlke ve Uygulamaları
Mesleğin temelini oluşturur. Yatak banyosu, kişisel hijyen, yatağa bağımlı hastaya pozisyon verme, bası yaralarını önleme gibi temel bakım becerilerini öğretir.
Kronik Hastalıklarda Bakım
Yaşlılıkta sık görülen diyabet, hipertansiyon, kalp yetmezliği, demans (bunama) gibi kronik hastalıkların özelliklerini ve bu hastalıklara sahip bireylere özel bakım yaklaşımlarını inceler.
Yaşlılarda Beslenme
Yaşlı bireylerin özel beslenme ihtiyaçlarını, yutma güçlüğü gibi durumlarda beslenme yöntemlerini ve kronik hastalıklara uygun diyet prensiplerini öğretir.
Yaşlılık Psikolojisi ve Sosyolojisi
Yaşlanma sürecinin getirdiği psikolojik değişimleri (yalnızlık, kayıp duygusu vb.) ve yaşlının toplumdaki yerini, aile içi ilişkilerini anlamayı sağlar.
Meşguliyet (Uğraşı) Terapisi
Yaşlı bireylerin zihinsel ve fiziksel olarak aktif ve hayata bağlı kalmalarını sağlamak için el işi, müzik, basit egzersizler gibi uğraşı aktivitelerinin nasıl planlanacağını öğretir.
İlk Yardım
Yaşlılarda sık görülen düşme, ani tansiyon değişimi, kalp rahatsızlıkları gibi acil durumlarda, profesyonel sağlık ekibi gelene kadar hayat kurtarıcı temel müdahaleleri kapsar.
Klinik Uygulama (Staj)
Öğrencilerin huzurevlerinde veya hastanelerin geriatri servislerinde, bir tekniker veya hemşire gözetiminde doğrudan yaşlı bireylerle çalışarak teorik bilgilerini beceriye dönüştürdüğü en önemli derstir.